Aktualność - Audyt Legis

Nowe numery PKD od 2025 r.

15 lutego 2025

Od 2025 roku obowiązują nowe kody PKD. Po co i dlaczego, zapytacie? Odpowiedź jest prosta: dotychczasowe oznaczenie nie pasowało już do aktualnych czasów i warunków. Stąd też aktualizacja klasyfikacji PKD w 2025 roku, w ramach której wydzielonych zostało 126 podklas na poziomie krajowym, a różnica pomiędzy łączną liczbą podklas poprzedniej wersji PKD z 2025 wynosi 72. Na czym polegają te zmiany? Co to oznacza dla przedsiębiorców? Odpowiedzi znajdziecie w dzisiejszym wpisie.

Czego dotyczą zmiany w PKD?

Zmian w porównaniu do PKD z 2007 roku jest sporo. Tak jak wspomnieliśmy, łączna liczbą podklas PKD 2007 i PKD 2025 wynosi 72. Nie będziemy ich omawiać, skupimy się na kluczowych i tu z pomocą przychodzi GUS, który do tych najważniejszych i podstawowych zalicza podział sekcji J Informacja i komunikacja na dwie odrębne sekcje: J Działalność wydawnicza i nadawcza oraz związana z produkcją i dystrybucją treści i K Działalność usługowa w zakresie telekomunikacji, programowania komputerowego, doradztwa, infrastruktury obliczeniowej oraz pozostała działalność usługowa w zakresie informacji.

Zmieniono dział 14. Produkcja odzieży, wyeliminowano rozróżnienie na poziomie grupy i klasy między formami handlu detalicznego tj. w sklepie oraz internetowym handlem detalicznym i handlem na straganach i targowiskach. To oznacza, że dotychczasowe grupy: Sprzedaż detaliczna prowadzona na straganach i targowiskach oraz: Sprzedaż detaliczna prowadzona poza siecią sklepową, straganami i targowiskami zostały zlikwidowane, a działalność została ujęta w odpowiednich klasach wg rodzajów sprzedawanych towarów. Zmiany pojawiły się też w podklasach działalności pośrednictwa. To łącznie 20 nowych podklas w poszczególnych działach PKD. Zmodyfikowano też strukturę działu 90. Działalność twórcza i działalność związana z wystawianiem przedstawień artystycznych oraz bazę z działu 91. Działalność bibliotek, archiwów, muzeów oraz pozostała działalność związana z kulturą, poprzez utworzenie nowych grup.

A co to oznacza dla przedsiębiorców?

Nowe kody Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD) zaczęły obowiązywać od 1 stycznia 2025 r. Nie oznacza to dla podmiotów zarejestrowanych w CEIDG, KRS lub posiadających REGON, automatycznej zmiany. Konieczne będzie zaktualizowanie rodzaju działalności przez przedsiębiorców. Nowe PKD 2025 ma swoją podstawę w nowej klasyfikacji Unii Europejskiej – Statistical Classification of Economic Activities in the European Community NACE. Nad zmianami (po konsultacji z krajami członkowskim) pracowano już od 2018 roku ale finalnie udało się je opracować dopiero w 2025 r. Z uwagi na to, wprowadzono planowane zmiany kodów PKD co 5-10 lat. Dla przedsiębiorców oznacza to dodatkowe obowiązki, które będą cyklicznie, natomiast przepisy nie powinny wywołać wobec przedsiębiorców znaczących zmian administracyjnych czy podatkowych. W praktyce to zmiana bardziej urzędowa i odnosząca się do w dużej mierze do zastosowania w statystyce, ewidencji, rachunkowości, czy systemach informacyjnych administracji publicznej.

Podmioty zarejestrowane w CEIDG, KRS lub rejestrze REGON mają prawie 2 lata na dokonanie zmian w PKD. Obowiązuje bowiem 2 letni okres przejściowy, w którym (mimo nowej klasyfikacji) stosuje się jeszcze PKD 2007.

Jeżeli przedsiębiorcy w ciągu najbliższych dwóch lat nie zdecydują się na przeklasyfikowanie na nowe PKD, zrobi to za nich urząd, co nie jest najlepszym rozwiązaniem. Najlepiej jeśli to przedsiębiorca podejmie określone decyzje w kontekście swojej firmy, a nie urząd. Także zamiast czekać do 1 stycznia 2027 roku polecamy pochylić sie nad tą kwestią wcześniej. Co więcej, chętnie w tym pomożemy! Skorzystaj z usług naszego biura rachunkowego, doradzimy najlepsze rozwiązania i zapewnimy praktyczną pomoc.

A co z nowymi firmami?

Okres przejściowy nie będzie obowiązywał podmiotów gospodarczych, które w 2025 r. rozpoczynają działalność. Składając wniosek w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej, Krajowym Rejestrze Sądowym lub rejestrze REGON będą po prostu zobowiązane do zgłoszenia działalności zgodnie z nowym PKD 2025. To proste, podmioty podlegające wpisowi do rejestru REGON zgłaszają zmiany na formularzach:

RG-OP Wniosek o wpis do krajowego rejestru urzędowego podmiotów gospodarki narodowej, o zmianę cech objętych wpisem, o skreślenie wpisu osoby prawnej, jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej lub ich jednostki lokalnej.
RG-OF Wniosek o wpis do krajowego rejestru urzędowego podmiotów gospodarki narodowej, o zmianę cech objętych wpisem, o skreślenie wpisu osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą lub jej jednostki lokalnej niepodlegających wpisowi do CEIDG Podmioty podlegające wpisowi do KRS, CEIDG zgłaszają zmiany do tych rejestrów. Tutaj znajdziecie dodatkowe informacje: LINK.

Jeśli macie dodatkowe pytania, wątpliwości związane z nową klasyfikacją PKD lub szukacie bardziej szczegółowych informacji o zmianach – skontaktujcie się z Audyt Legis. Nasz zespół posiada odpowiednie doświadczenie i rozeznanie w nowych przepisach, aby dostarczyć takiego wsparcia, jakiego rzeczywiście potrzebujecie.

Jawność wynagrodzeń – zmiany przepisów

26 stycznia 2025

Od 2026 roku we wszystkich krajach Unii Europejskiej zacznie obowiązywać dyrektywa dotycząca równości wynagrodzeń kobiet i mężczyzn. Jednym z kluczowych elementów tych przepisów jest wprowadzenie obowiązku jawności wynagrodzeń w firmach. Nowe regulacje, które obejmą również Polskę, mają na celu poprawę transparentności w kwestiach finansowych oraz zniwelowanie luki płacowej. Równocześnie w Polsce trwa proces legislacyjny nad nowelizacją kodeksu pracy, która dostosowuje krajowe przepisy do wymagań unijnych.

Choć wprowadzenie nowych zasad jawności wymaga od firm pewnych dostosowań, to na szczęście regulacje te nie obciążą nadmiernie pracodawców. Właściciele przedsiębiorstw będą mieli około roku na przygotowanie się do nowych wymagań.

Jawność wynagrodzeń — skąd pomysł?

Postulat jawności wynagrodzeń pojawia się od wielu lat w środowiskach pracowniczych, a jego głównym celem jest rozwiązanie dwóch istotnych problemów na rynku pracy. Pierwszym problemem, który mają rozwiązać nowe przepisy, jest brak jawności wynagrodzeń w ofertach pracy. Pracodawcy często unikają podawania wysokości wynagrodzenia, co prowadzi do frustracji kandydatów i marnowania czasu obu stron procesu rekrutacyjnego. Wymóg podawania widełek płacowych w ofertach pracy ma na celu wyeliminowanie takich praktyk, co z kolei pozytywnie wpłynie na efektywność procesów rekrutacyjnych.

Drugim, bardziej poważnym problemem jest dysproporcja w wynagrodzeniach pomiędzy pracownikami na podobnych stanowiskach. Choć kodeks pracy już teraz wymaga równości płacowej, to przewiduje on pewne odstępstwa uzależnione od obiektywnych kryteriów. Zatajanie wynagrodzeń w firmie może jednak prowadzić do sytuacji, w których różnice w płacach nie są uzasadnione, a pracownicy nie mają świadomości, że powinni domagać się równego traktowania. Luka płacowa między kobietami a mężczyznami to kolejny istotny problem, który nowe przepisy mają pomóc rozwiązać. Jawność wynagrodzeń pozwoli pracownikom na bieżąco monitorować, czy ich pensje są adekwatne w porównaniu z kolegami wykonującymi podobną pracę.

Warto podkreślić, że jawność wynagrodzeń ma znaczenie już na etapie rekrutacji. Coraz częściej zdarzają się sytuacje, w których nowi pracownicy otrzymują wyższe wynagrodzenie niż osoby z dłuższym stażem na tym samym stanowisku. Teoretycznie pracodawcy powinni wyrównać wynagrodzenia wszystkim pracownikom, jednak w praktyce rzadko się to zdarza. Nowe przepisy mogą pomóc w zmniejszeniu takich nierówności.

Jawność wynagrodzeń – co się zmieni?

Unijna dyrektywa wprowadzająca jawność wynagrodzeń nakłada na pracodawców szereg nowych obowiązków. Najważniejsze z nich to:

podawanie widełek wynagrodzeń w ogłoszeniach o pracę,
obowiązki sprawozdawcze — firmy będą musiały raportować poziomy wynagrodzeń z podziałem na płeć, grupy demograficzne i specjalizacje zawodowe,
obiektywne kryteria wynagrodzeń — pracodawcy będą musieli określić i ujawnić zasady wynagradzania oraz progresji pensji w swoich firmach,

Zignorowanie nowych regulacji będzie wiązało się z surowymi sankcjami, w tym z karami finansowymi. A jak sytuacja będzie wyglądała w Polsce? Implementacja założeń dyrektywy unijnej ma być stosunkowo łagodna dla pracodawców. Poselski projekt nowelizacji kodeksu pracy wprowadza kilka kluczowych zmian:

Prawo do informacji o wynagrodzeniu: Pracownicy będą mieli prawo zażądać od pracodawcy informacji o swoich zarobkach oraz średnich wynagrodzeniach w firmie z podziałem na płeć. Pracodawca będzie miał 14 dni na udzielenie odpowiedzi w formie papierowej lub elektronicznej.

Zakaz zabraniania rozmów o wynagrodzeniach: Nowe przepisy wyraźnie zakazują pracodawcom uniemożliwiania pracownikom ujawniania informacji o swoich zarobkach. Złamanie tego zakazu będzie traktowane jako przestępstwo zagrożone karą do 2 lat więzienia.

Kryteria wynagradzania: Pracodawcy będą musieli ujawniać obiektywne kryteria stosowane do ustalania wynagrodzeń oraz ich wzrostów. Obowiązek ten nie będzie jednak dotyczył firm zatrudniających mniej niż 50 pracowników.

Informowanie o prawach pracowniczych: Pracodawcy będą zobowiązani corocznie informować pracowników o ich prawach wynikających z kodeksu pracy.

Polskie przepisy wdrażające dyrektywę unijną są stosunkowo liberalne w porównaniu z innymi krajami UE. Choć główny nacisk kładziony jest na równość wynagrodzeń między płciami, warto zwrócić uwagę na inne potencjalne kryteria dyskryminacyjne, takie jak wiek, narodowość czy status zawodowy. Wprowadzenie jawności wynagrodzeń w firmach to z pewnością krok w kierunku większej transparentności i sprawiedliwości na rynku pracy. Choć nowe przepisy wiążą się z dodatkowymi obowiązkami dla pracodawców, ich celem jest poprawa warunków pracy oraz zmniejszenie luki płacowej między kobietami a mężczyznami. Firmy będą miały czas na dostosowanie się do nowych regulacji, ale jeśli masz dodatkowe pytania, wątpliwości – skontaktuj się z naszym biurem rachunkowym. Nasi specjaliści są na bieżąco ze wszystkimi zmianami w przepisach i są w stanie doradzić najlepsze rozwiązania. Napisz lub zadzwoń.

Co musisz wiedzieć o L4? Zmiany przepisów w 2025 r.

12 stycznia 2025

Każdy pracownik ma prawo zachorować i skorzystać w okresie niezdolności do pracy z L4 – zwolnienia chorobowego i świadczeń przysługujących mu na mocy obowiązujących przepisów. Z pewnością większość z Was znalazła się kiedyś w takiej sytuacji i zapewne jeszcze większość z nas się w niej znajdzie. Warto znać zatem podstawowe regulacje i być na bieżąco z planowanymi zmianami przepisów. Nasz dzisiejszy wpis powinien Wam w tym pomóc, zachęcamy do lektury.

Co musisz wiedzieć o L4?

Na początek warto przyjrzeć się do o L4 mówią przepisy. Warto zajrzeć do Kodeksu pracy, a dokładniej do art. 92 ustawy z 26 czerwca 1974 r. Zgodnie z nim czas niezdolności pracownika do pracy wskutek:

choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną – trwającej łącznie do 33 dni w ciągu roku kalendarzowego, a w przypadku pracownika, który ukończył 50 rok życia – trwającej łącznie do 14 dni w ciągu roku kalendarzowego – pracownik zachowuje prawo do 80% wynagrodzenia, chyba że obowiązujące u danego pracodawcy przepisy prawa pracy przewidują wyższe wynagrodzenie z tego tytułu;
wypadku w drodze do pracy lub z pracy albo choroby przypadającej w czasie ciąży – w okresie wskazanym w pkt 1 – pracownik zachowuje prawo do 100% wynagrodzenia;
poddania się niezbędnym badaniom lekarskim przewidzianym dla kandydatów na dawców komórek, tkanek i narządów oraz poddania się zabiegowi pobrania komórek, tkanek i narządów – w okresie wskazanym w pkt 1 – pracownik zachowuje prawo do 100% wynagrodzenia.
dłużej niż 3 miesiące – gdy pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy krócej niż 6 miesięcy. Wynagrodzenie to oblicza się według zasad obowiązujących przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku chorobowego i wypłaca za każdy dzień niezdolności do pracy, nie wyłączając dni wolnych od pracy. Jeżeli niezdolność do pracy trwa dłużej niż wskazane powyżej okresy, pracownikowi przysługuje zasiłek chorobowy.

Przebywając na L4 i będąc objętym ubezpieczeniem, przysługuje wynagrodzenie chorobowe, a następnie zasiłek chorobowy. Wynagrodzenie chorobowe lub zasiłek chorobowy mogą pobierać wszyscy, którzy nieprzerwanie podlegali ubezpieczeniu przez 30 dni (pracownicy na etacie) oraz 90 dni (osoby pracujące na umowie-zlecenie opłacające składki chorobowe). Każde zwolnienie lekarskie musi wystawić lekarz. Powinien zbadać pracownika i wystawić diagnozę, wedle której ze względu na stan zdrowia potrzebuje on odpoczynku od pracy zawodowej. Kłopoty ze zdrowiem mogą dotyczyć zarówno przypadłości fizycznych (np. przeziębienie, grypa), jak i psychicznych – zwolnienie lekarskie może również wystawić lekarz psychiatra. Warto przy tym pamiętać, że niezdolność do pracy nie może być uznana za przyczynę uzasadniającą wypowiedzenie umowy o pracę. Pracownik w takiej sytuacji podlega ochronie przed wypowiedzeniem. Przepisy przewidują jednak, że pracodawca może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia, jeżeli niezdolność pracownika do pracy wskutek choroby trwa:

dłużej niż 3 miesiące – gdy pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy krócej niż 6 miesięcy,
dłużej niż łączny okres pobierania z tego tytułu wynagrodzenia i zasiłku oraz pobierania świadczenia rehabilitacyjnego przez pierwsze 3 miesiące – gdy pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy co najmniej 6 miesięcy lub jeżeli niezdolność do pracy została spowodowana wypadkiem przy pracy albo chorobą zawodową.

L4 – planowane zmiany przepisów

Podstawa wymiaru zasiłku chorobowego jest ściśle powiązana z wysokością minimalnego wynagrodzenia. Od 1 stycznia 2025 roku osoby zarabiające najniższą krajową mogą liczyć na 4666 zł brutto miesięcznie. To o 366 zł więcej od wynagrodzenia, które obowiązywało od 1 lipca 2024 roku. To oznacza, że od stycznia 2025 roku pracownicy przebywający na zwolnieniu lekarskim mogą liczyć na wyższe wynagrodzenie chorobowe. To pierwsza, ale nie jedyna zmiana jaka nastąpi w 2025 roku.

Podstawa wymiaru zasiłku chorobowego to kwota minimalnego wynagrodzenia pomniejszona o 13,71 proc. (493,56 zł) – to składki potrącone przez pracodawcę na ubezpieczenie emerytalne, rentowe oraz chorobowe.

Wszystkie wskazuje na to, że w 2025 pojawią się kolejne zmiany w zasadach wynagradzania pracowników na L4. Jakie? Pracownik przebywający na L4 będzie mógł – bez groźby utraty pieniędzy z ZUS – np. podpisać fakturę, czy odpisać na e-maila, wyjechać za granicę czy wykonywać inną pracę. Zmieni się także kwestia płatności za L4 – będzie wynosić ona 90 albo 100 proc. Prace nad tym projektem trwają, a główną ideą która im przyświeca jest rezygnacja z „karania” za chorobę pracownika lub pracodawcę. Dziś tak to trochę wygląda. Pracownik jest karany tym, że otrzymuje mniejsze wynagrodzenie, a pracodawca tym, że musi znaleźć zastępstwo za nieobecnego pracownika i pokrywać koszty wynagrodzenia chorobowego, czyli 80 proc. pensji. Do tej pory zwolnienie chorobowe, czyli popularne L4, było płatne w 80 proc. Przez pierwsze 33 dni zwolnienia obowiązek wypłaty spoczywał na pracodawcy (14 dni w przypadku osób 60 plus), a dopiero od 34. dnia płacił ZUS. Obecnie to Zakład Ubezpieczeń Społecznych będzie pokrywał L4 od pierwszego dnia.

Podsumujmy zatem, co zmieni się w L4 od 2025 roku?

pojawienie się zezwolenia na wykonywanie incydentalnych czynności (odebranie np. telefon od szefa, podpisanie faktury czy odpisanie na służbowego e-maila),
wprowadzenie możliwości wykonywania pracy podczas przebywania na zwolnieniu lekarskim (jest to ważne dla osób pracujących w więcej niż jednym miejscu),
ewentualną nieobecność w miejscu zamieszkania trzeba będzie udokumentować względami zdrowotnymi lub koniecznością podjęcia „czynności incydentalnych” (wizyta u lekarza, wyjście na badania, czy po zakupy spożywcze),
90 lub 100 proc. płatnego L4.

Jak będą brzmiały finalne regulacje? Co to zmieni w podejściu pracodawców i w sytuacji pracowników? Czy projekt przyniesie zakładane korzyści, a może stanie się dodatkowym narzędziem manipulacji? Tego dowiemy się obserwując przebieg prac nad przepisami. Jeśli chcecie być z nimi na bieżąco polubcie nasz profil na portalu Facebook i LinkedIn. Dzielimy się tam aktualnościami ze świata księgowości, podatków i nie tylko. Dołączcie do nas!

Odwieszenie działalności gospodarczej

23 grudnia 2024

Zawieszenie działalności gospodarczej jest rozwiązaniem, które pomaga przedsiębiorcom w przypadku, gdy na horyzoncie pojawiają się różnego rodzaju problemy. Powody w zasadzie nie są istotne – niezależnie czy są nimi chwilowe problemy finansowe, utrata płynności i zatory płatnicze, trudna sytuacja gospodarcza, czy sezonowy charakter biznesu jaki prowadzi przedsiębiorca. Bardziej istotną informacją jest to, że tak samo łatwo jak przyszło Wam zawieszenie działalności, możecie ją teraz sprawnie odwiesić i wrócić na właściwy tor biznesowy. W dzisiejszym wpisie podsumujemy najważniejsze informacje, podpowiemy Wam jak wznowić działalność gospodarczą krok po kroku i o czym warto pamiętać przy tej okazji. Zapraszamy!

Odwieszenie działalności – najważniejsze informacje

Działalność gospodarcza, która została zawieszona na czas nieokreślony nie odwiesza się samoistnie. Konieczna jest decyzja przedsiębiorcy i złożenie odpowiedniego wniosku o wznowienie wykonywania czynności związanych z prowadzoną działalnością. Nawet wówczas, gdy podczas składania wniosku o zawieszenie działalności zadeklarowaliście przewidywalną datę odwieszenia – nie nastąpi to automatycznie. Wspominaliśmy o tym na naszym blogu gdy pisaliśmy o zawieszeniu JDG (zapraszamy do lektury!). Zawieszenie działalności może być bezterminowe, z zastrzeżeniem, że nie może trwać krócej niż 30 dni, a przedsiębiorca nie może wykonywać czynności bezpośrednio związanych z główną działalnością firmy. Oczywiście nie oznacza to, że ma się całkiem związane ręce.

Dopuszczalne są między innymi działania, które mają zabezpieczyć źródło przychodów i będą służyć późniejszemu powrotowi, czyli odwieszeniu. Jakie to czynności? Dla przypomnienia:

• możesz przyjmować należności powstałe przed zawieszeniem,
• możesz osiągać przychody sprzed zawieszenia,
• możesz zbywać wyposażenie i środki trwałe,
• możesz regulować zobowiązania powstałe przed zawieszeniem,
• możesz zabezpieczać źródła przychodu

Warto pamiętać! Usługa odwieszenia działalności jest bezpłatna. Dodatkowe opłaty możesz ponieść, tylko w przypadku realizacji tej usługi przez pełnomocnika (informacje na temat w dalszej części).

Proces odwieszenia jest bardzo szybki – wznowienie następuję z chwilą zamieszczenia danych w CEIDG (nie później niż następnego dnia roboczego po dniu wpływu wniosku). A jak wygląda sytuacja po odwieszeniu działalności? Śmiało można powiedzieć, że w kwestiach podatkowych (PIT, VAT), po wznowieniu nic się nie zmienia. Przedsiębiorca po prostu kontynuuje sposób rozliczania, jaki zadeklarował przed zawieszeniem działalności. Warto jednak pamiętać, aby w pierwszych rozliczeniach (pierwszych po odwieszeniu) uwzględnić ewentualne koszty i przychody powstałe w okresie, gdy działalność była zawieszona. Jeśli chodzi o podatek VAT powinien być rozliczany przez przedsiębiorcę na bieżąco podczas zawieszenia, jeżeli tak jak wspomnieliśmy, występują transakcje konieczne do zabezpieczenia działalności. A co jeśli chodzi o ZUS?

Odwieszenie działalności a ZUS

Złożenie wniosku o wznowienie działalności (o którym powiemy za chwilę) powoduje automatyczne zgłoszenie odwieszenia również w ZUS. Zakład Ubezpieczeń Społecznych rejestruje wtedy ponownie przedsiębiorcę dla celów ZUS. Warto pamiętać, że odwieszenie działalności powoduje stan, jaki istniał przed jej zawieszeniem. Co to oznacza w praktyce? Jeżeli w trakcie zawieszenie doszło do istotnych zmian, które wpływają na zakres ubezpieczenia, czyli na przykład podjęcie pracy na etat, albo ustanie ulg, należy przekazać te informacje wraz z niezbędną dokumentacją do ZUS-u. To w zasadzie jedyna sytuacja kiedy konieczne będą dodatkowe czynności. Zazwyczaj wystarczy złożenie wniosku do CEIDG, a informacja już z automatu trafi do ZUS, US, GUS itd. Nie ma konieczności robienia sobie wycieczki po urzędach 🙂

Jak odwiesić działalność gospodarczą?

Wniosek o wznowienie działalności można złożyć przed, w dniu jak i po planowanej dacie wznowienia. Warto przy tym mieć na względzie zachowanie innych terminów, w tym tych dotyczących płatności składek, zaliczek na podatek itp. Tak jak wspomnieliśmy, możecie wskazać datę wsteczną odwieszenia. Jednak w tym przypadku, zanim zdecydujecie się to zrobić, polecamy kontakt z urzędem skarbowym oraz ZUS-em, albo skorzystanie z doradztwa naszego biura rachunkowego. Chodzi o sprawdzenie i zweryfikowanie czy w Waszym konkretnym przypadku można to zrobić, biorąc pod uwagę Waszą konkretną sytuację. Poza przenalizowaniem sytuacji i organizacją powrotu do aktywności, pierwszym i najważniejszym krokiem jaki musicie wykonać, aby odwiesić działalność jest złożenie wniosku CEIDG-1.

Wniosek do CEIDG możecie złożyć:

• podczas wizyty w urzędzie (osobiście)
• listownie (poczta + notariusz)
• elektronicznie (online)

Jeśli chodzi o złożenie wniosku w urzędzie – możecie złożyć go osobiście w dowolnym urzędzie miasta lub gminy. Urzędnik potwierdzi przyjęcie wniosku i najpóźniej następnego dnia wprowadzi dane do systemu CEIDG. W urzędzie oczywiście przyjdzie Wam potwierdzić swoją tożsamość, dlatego dobrze pamiętać o zabraniu ze sobą dowodu osobistego lub innego dokumentu potwierdzającego tożsamość.

Jeśli zdecydujecie się na osobiste złożenie wniosku, macie do wyboru w zasadzie 4 możliwości jego przygotowania:

• Możecie wypełnić formularz na stronie CEIDG (bez zakładania konta na stronie CEIDG) a potem wystarczy, że zanotujecie sobie numer wniosku (kod, który pojawi się na stronie po wypełnieniu wniosku) i przekażecie go urzędnikowi. Nie ma potrzeby drukowania wniosku. Urzędnik mając od Was numer wniosku, bez problemu odnajdzie go w systemie, wydrukuje na miejscu i poprosi Was o podpis.
• Możecie też wypełnić formularz, który dostaniecie w urzędzie
• Jeśli macie obawy, wątpliwości - możecie zadzwonić do Centrum Pomocy, na numer 801 055 088 lub 22 765 67 32 i wypełnić wniosek wspólnie z konsultantem. Po rozmowie otrzymasz SMS z kodem, czyli numerem twojego wniosku, z którym tak jak w poprzedniej sytuacji, wystarczy że pojawisz się w urzędzi i przekażesz go urzędnikowi. On odnajdzie wniosek, wydrukuje, poprosi o podpis i zarejestruje go w systemie. 
• Możecie złożyć wniosek również z pomocą pełnomocnika (ustanowionego na zasadach ogólnych). Nie ma konieczności udzielać mu dodatkowego pełnomocnictwa na piśmie, jeśli zgłosiłeś go wcześniej do CEIDG. Nie trzeba też uiszczać dodatkowych opłat skarbowych za złożenie takiego pełnomocnictwa. Oczywiście pełnomocnictwo musi obejmować swoim zakresem wznowienie wykonywania działalności gospodarczej. Jeśli sprawę załatwia pełnomocnik nieujawniony w CEIDG, każdorazowo przy złożeniu pełnomocnictwa trzeba uiścić opłatę skarbową - 17 zł (nie dotyczy to najbliższej rodziny).

Drugą możliwą formą złożenia wniosku o odwieszenie działalności jest forma listowna. Wypełniony wniosek możecie wysłać listem poleconym. Jest jeden haczyk. W takim przypadku wniosek powinien być on opatrzony własnoręcznym podpisem wnioskodawcy, potwierdzonym przez notariusza.

Uzupełniony wniosek, z potwierdzonym podpisem przesyłacie na adres Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. Jeżeli wniosek z jakiegoś powodu jest niepoprawny, urząd niezwłocznie wezwie Was do skorygowania lub uzupełnienia go we wskazanym zakresie. Będziecie mieli na to 7 dni roboczych od otrzymania wezwania. To ważne, bo wniosek, który nie zostanie poprawiony zgodnie z zaleceniami urzędników i we wskazanym terminie, nie będzie rozpatrywany.

Trzecią formą złożenia wniosku o odwieszenie działalności jest dokonanie tego przez Internet. Jest to chyba najwygodniejsza i najszybsza forma. Możecie zrobić to poprzez serwis Biznes.gov.pl – wystarczy zalogować się Profilem Zaufanym, wypełnić elektroniczny wniosek na stronie i podpisać go Profilem Zaufanym lub podpisem kwalifikowanym. Możecie też złożyć wniosek poprzez stronę CEIDG. W tym celu zarejestrujcie się na stronie, wypełnijcie formularz CEIDG-1 i podpiszcie go Profilem Zaufanym lub podpisem kwalifikowanym. Jeśli nie macie jeszcze konta w CEIDG, bez obaw. Otrzymacie proste i klarowne instrukcje, które poprowadzą Was krok po kroku przez cały proces rejestracji. Co ważne, składając wniosek o odwieszenie w formie online, również możecie skorzystać z pomocy pełnomocnika. Oczywiście jeśli jest zgłoszony w CEIDG, a pełnomocnioctwo obejmuje w swoim zakresie wznowienie działalności. W takie sytuacji nie musicie obawiać się dodatkowych kosztów i formalności. Jeśli pełnomocnik widnieje w CEIDG nie zapłacicie nic, a pełnomocnictwo będzie widoczne w rejestrze publicznym, tak że trzeba go dodatkowo potwierdzać.

Co jeszcze warto wiedzieć wznawiając działalność?

• jeśli macie wątpliwości – pod TYM LINKIEM znajduje się dodatkowa, szczegółowa instrukcja;
• jeśli chcecie przejrzeć gotowy wzór wniosku, możecie go pobrać klikając na TEN LINK;
• wniosek CEIDG-1, tak jak wspomnieliśmy wyżej, można złożyć zarówno w formie papierowej jak i elektronicznej. W przypadku formy online – pamiętajcie że musicie posiadać lub założyć podpis elektroniczny lub profil zaufany;
• w trakcie zawieszenia mogą stracić ważność koncesje niezbędne do prowadzenia Waszej działalności – pamiętajcie sprawdzić to i w razie konieczności złożyć wniosek o ich przedłużenie lub wznowienie;
• jeśli po wznowieniu działalności chcecie zatrudnić pracowników, pamiętajcie podpisać z nimi nowe umowy i zgłoście ich do ubezpieczeń w ZUS.

Jeśli macie dodatkowe pytania, napotkaliście inne problemy w trakcie wznawiania działalności, albo planujecie całkowicie zlikwidować swoją działalność – skontaktujcie się z naszym biurem rachunkowym. Chętnie pomożemy! Nasza pomoc może oczywiście znacznie wykraczać poza doradztwo, ale o tym po prostu porozmawiajmy przy bezpośrednim kontakcie! Do usłyszenia!

Outsourcing księgowy – dlaczego warto?

16 grudnia 2024

Większość firm i niemal na każdym etapie rozwoju, potrzebuje dodatkowego wsparcia księgowego, informatycznego, marketingowego albo biznesowego. W zależności potrzeb, obszar pomocy i jej zakres będzie różny, zależny również od profilu działalności, branży. Niektóre firmy w tym celu, decydują się na zatrudnienie własnego zespołu, inne korzystają z outsourcingu usług. Dlaczego outsourcing księgowości to dobre wyjście? Dlaczego i kiedy zlecanie obsługi na zewnątrz może przynieść dobre efekty? Podsumowaliśmy to w dzisiejszym artykule.

Outsourcing – czyli co dokładnie?

Im bardziej rozwijacie swój biznes, tym pojawia się więcej obszarów i elementów, które wymagają zaopiekowania. To naturalny proces, który bywa w praktyce sporym wyzwaniem. Na starcie, ale też w trakcie działalności pojawia się kilka ważnych aspektów, które albo trzeba samodzielnie zorganizować, albo skorzystać ze wsparcia zewnętrznych podmiotów, czyli właśnie skorzystać z outsourcingu. Jak należy go rozumieć?

Outsouricng jest skrótem stworzonym z trzech angielskich słów – outside-resource-using, czyli dosłownie: wykorzystywanie źródeł zewnętrznych i właśnie tak to wygląda w rzeczywistości. Wykorzystujemy źródła zewnętrzne (firmy, niezależni specjaliści) do realizacji wewnętrznych usług i procesów. Dzięki temu cześć obowiązków spadają z barków przedsiębiorcy i zajmują się nimi specjaliści z firmy, z którą podpiszemy umowę. Outsourcing jest spotykany najczęściej w takich dziedzinach jak księgowość, controlling (audyty), szkolenia, zaopatrzenie, administracja, marketing czy obsługa IT. Naprawdę ciężko znaleźć taki obszar w firmie, którego nie dałoby się z powodzeniem delegować na zewnątrz. Pozostaje oczywiście pytanie czy warto.

Można się spotkać z opinią, że korzystanie z outsourcingu bywa ryzykowne. W końcu wpuszczamy na swoje podwórko obcych – przekazujemy im uprawnienia, dane, powierzamy ważne i odpowiedzialne funkcje, które niekiedy decydują o właściwym funkcjonowaniu naszej firmy. To prawda. Natomiast ryzyko nie jest większe niż w przypadku zatrudnienia własnych specjalistów, a pod wieloma względami jest to dużo bezpieczniejsze. Zwłaszcza gdy weźmiemy pod uwagę, że outsourcingową firmę możemy zweryfikować, mamy bezpośredni wpływ na kształt umowy i dokładnych ustaleń. W przypadku księgowości, firmą outsourcingową będzie biuro rachunkowe. Jakiś czas temu podpowiadaliśmy Wam jak wybrać odpowiednie biuro. Zachęcamy wrócić do tego artykułu, a teraz zastanowimy się kiedy outsourcing będzie dobrym pomysłem.

Kiedy warto skorzystać z outsourcingu księgowego?

Outsourcing księgowy będzie dobrym pomysłem w większości firm. Dlaczego? Po pierwsze to jeden z kluczowych dla przedsiębiorstwa obszarów. Dotykających bezpośrednio zagadnień prawnych, finansowych, podatkowych. Coś, bez czego żadna firma się nie obejdzie. Mimo, że każda branża jest inna, a przedsiębiorcy mają różne potrzeby, to trudno znaleźć firmę, która działa bez obsługi księgowej. Oczywiście na bardzo podobnej zasadzie działa to nie tylko w księgowości, ale też jeśli chodzi o usługi informatyczne, marketing, prawo. Mało która firma chcąc skorzystać z usług prawnych zatrudnia własnego prawnika, albo tworzy dział prawny. W przypadku korporacji, większych działalności to staje się naturalnym wyjściem, ale w mniejszych i średnich przedsiębiorstwach lepiej sprawdzi się outsourcing.

Kiedy zatem warto skorzystać z outsourcingu? Zawsze, gdy w firmie pojawia się obszar, który wymaga szerszego zaopiekowania. Zawsze, gdy wchodzicie na kolejny etap rozwoju biznesowego. Zwłaszcza, gdy nie macie odpowiednich kompetencji i specjalistów na pokładzie i zależy Wam na pilnowaniu finansów. A dlaczego outsourcing się opłaca? Jakie dokładnie niesie korzyści?

Dlaczego warto skorzystać z outsourcingu księgowego?

Przygotowaliśmy konkretnych argumentów, które przemawiają za outsourcingiem księgowym. Oczywiście to tylko kilka wybranych aspektów i wiele zależy tu od indywidualnych potrzeb, obszarów i rodzajów outsourcingu. Można jednak przyjąć, że w większości przypadków warto skorzystać z outsourcingu z uwagi na:

dostęp do nowoczesnej technologii – firmy outsourcingowe dysponują zazwyczaj większą paletą narzędzi i możliwości niż samodzielny fachowiec;
większa jakość współpracy – w firmach outsourcingowych zazwyczaj mamy do czynienia z całym zespołem specjalistów. Często o różnych specjalizacjach, co daje większe możliwości i większą jakość świadczonych usług.
gwarancję jakości usług – umowa na świadczenie usług ma większą moc niż CV kandydata do pracy;
większą odpowiedzialność za błędy – pracownika w przypadku wpadki trudno będzie obarczyć dodatkową odpowiedzialnością np. finansową, z firmą outsourcingową jest już inaczej;
dostęp do wielu profesjonalnych usług w jednym miejscu – otrzymujemy szereg możliwości, które byłyby nieosiągalne w przypadku posiadania samodzielnej księgowej;
lepsza organizacja pracy – jedną z głównych zalet outsourcingu jest jego elastyczność. Warunki i charakter współpracy można swobodnie dopasować do własnych potrzeb i w razie konieczności zmieniać w trakcie współpracy i nie jest obarczona przepisami kodeksu pracy.
dobra komunikacja – firmy dbają zazwyczaj o zachowanie pewnych standardów, jeśli chodzi o obsługę klienta, co ułatwia i usprawnia komunikację;
mniejsze ryzyko – firmy outsourcingowe mają zazwyczaj wyrobioną markę, bagaż doświadczeń potwierdzony referencjami, projektami, opiniami, które łatwiej jest zweryfikować niż specjalisty, którego jedyną podkładką bywa CV;
wygoda i dyspozycyjność – księgowy na etacie jest dostępny zazwyczaj przez ok 8 godzin dziennie (chyba, że wejdzie w życie projekt 4-dniowego tygodnia pracy wtedy krócej), a biura rachunkowe często są czynne dłużej;
elastyczność oferty – zakres współpracy z firmą outsourcingową można swobodnie zmieniać, skupiając się na wybranych, najważniejszych w danej chwili potrzebach biznesowych;
indywidualne warunki – outsourcing księgowy daje możliwość swobodnego wyboru oferty, ale też umożliwia tworzenie dedykowanych rozwiązań, szytych na miarę konkretnej firmy i środowiska pracy;
aktualna wiedza i analiza – w przypadku zewnętrznych podmiotów dużo łatwiej o profesjonalną i bezstronną analizę działań i efektów. Trudno, aby pracownik będący częścią zespołu, był bezstronny;
sprawna reakcja w przypadku sytuacji kryzysowych – w przypadku pracownika nigdy nie będziemy mieć gwarancji, że będzie dostępny gdy naprawdę jest potrzebny. Zwłaszcza, gdy jest to poza umówionymi godzinami. W przypadku firmy outsourcingowej, wystarczy to uwzględnić na etapie określania warunków współpracy, aby potem oczekiwać reakcji w ustalonym czasie i charakterze;
łatwiejszy rozwój – dużo prościej jest poszerzyć zakres współpracy z biurem rachunkowym, niż powiększać zespół specjalistów. Outsourcing może rozwijać się razem z Twoją firmą i być dostosowany do tempa tego rozwoju;
na koniec zostawiliśmy najważniejszy argument: outsourcing księgowy jest po prostu tańszy niż stworzenie osobnego stanowiska w biurze, zatrudnienie pracowników. To zawsze wiąże się z dodatkowymi obowiązkami, kosztami, podatkami, również gdy księgowy nie pracuje, bo idzie na urlop.

Jak wybrać outsourcing księgowy?

Mamy nadzieję, że powyższe argumenty przemawiające za outsourcingiem księgowym dadzą Wam do myślenia. Na pewno trudno je zignorować, jeśli poważnie myślicie o rozwoju swojego biznesu. Pozostaje nam jeszcze jedna kwestia: jak wybrać odpowiednią firmę outsourcingową? Poniżej, znów od podpunktów, najważniejsze kwestie, którym warto się przyjrzeć:

Doświadczenie – to jeden z podstawowych czynników. Określa jak długo dana firma działa w branży, czym się zajmuje i z jakim efektem.
Specjalizacja – mając wiedzę w jakiej branży działa firma, gdzie osiąga największe sukcesy, w czym się specjalizuje, będziecie mieć większą pewność, że trafiliście pod dobry adres, a Wasze potrzeby będą zaopiekowane.
Wiedza – czasami wystarczy jedna rozmowa, albo wejście na firmowego bloga, aby przekonać się czy specjaliści z danej firmy mają odpowiednią, profesjonalną wiedzę. Warto też sprawdzić z jakich narzędzi korzystają. Czy mają dodatkowe certyfikaty, uprawnienia? To wszystko będzie dobrą wskazówką i pozytywnym sygnałem przy podejmowaniu decyzji o współpracy.
Cena – to jeden z głównych czynników, jakimi kierujemy się przy wyborze współpracy. Pamiętajcie jednak, że w wielu przypadkach cena będzie ściśle związana z jakością usług. Zbyt niska cena powinna być zastanawiająca. Poza tym warto zwrócić uwagę co w danej cenie rzeczywiście się zawiera. Może warto zapłacić trochę więcej, a w zamian otrzymać wsparcie na lepszym poziomie i w szerszym zakresie?
Referencje i opinie – z zaznaczeniem, że bardziej wiarygodne są jednak referencje niż anonimowe opinie.
Elastyczność – to ważny czynnik w outsourcingu. Jeśli dana firma tworzy ofertę w oparciu o Twoje indywidualne ustalenia, potrzeby, jest w stanie dopasować warunki współpracy pod Was, to dobry impuls, który warto docenić.

To prawdopodobnie nie jest pełna lista. W zależności od indywidualnych potrzeb, mogą dochodzić do niej inne obszary i kwestie, które będą istotne. Im lepiej je ustalicie, tym łatwiej będzie Wam wybrać odpowiedni outsourcing księgowy. Swój research możecie zacząć od Audyt Legis. Nasze biuro rachunkowe od kilkunastu lat, z powodzeniem świadczy usługi księgowe i kadrowe. Wśród naszych klientów są zarówno mniejsze firmy, średnie, jak też większe instytucje, które wymagają szerszej opieki. Najlepiej jeśli po prostu zadzwonisz do nas i porozmawiamy o szczegółach!

Zapraszamy!

Rozwiązanie umowy zlecenie - podsumowanie

Jak rozwiązać umowę zlecenie?

24 listopada 2024

Umowa zlecenie to jedna z najpopularniejszych form zatrudnienia. Nadal jest powszechnie i chętnie stosowana. Z wielu powodów. Jednym z głównych jest większa swoboda i elastyczność – zarówno dla pracodawcy i pracownika. W dzisiejszym artykule podsumowaliśmy najważniejsze informacje dotyczące umowy, jej najważniejszych cech i przepisów o których warto pamiętać. Podpowiadamy też jak rozwiązać umowę zlecenia i udostępniamy darmowy wzór wypowiedzenia do pobrania. Zapraszamy!

Umowa zlecenie – podstawowe informacje

Umowa zlecenie jest umową cywilnoprawną – przy jej zawieraniu, wykonywaniu i rozwiązywaniu zastosowanie mają przepisy Kodeksu cywilnego (Art. 734-751), a nie Kodeksu pracy. W praktyce jest to zobowiązanie jednej osoby (zleceniobiorcy) do wykonania określonej czynności, pracy, dla innego podmiotu (zleceniodawcy), na warunkach określonych w umowie. Tak jak wspomnieliśmy na wstępie – umowa zlecenie daje większą elastyczność współpracy – między innymi dzięki możliwości wykonywania obowiązków poza siedzibą zleceniodawcy. Bez ciągłego nadzoru. Nie ma co ukrywać, że dużą zaletą umowy zlecenie jest też brak konieczności opłacania składek na ubezpieczenie chorobowe (jak również brak składek od zleceniobiorcy, który jest studentem). Porównując ją do umowy o pracę, generuje zdecydowanie mniejsze koszty.

Dobrym uzupełnieniem dzisiejszego tematu jest nasz wpis dotyczący rozwiązania umowy o pracę. Udostępniliśmy w nim darmowe wzory dokumentów i informacje, które mogą być pomocne.

Umowa zlecenie jest umową starannego działania. Oznacza to, że przy tej formie zatrudnienia ważny jest fakt wykonywania określonej pracy, a nie jej efekt. Inaczej jest np. w przypadku umowy o dzieło, gdzie istotny będzie jej efekt, a nie fakt wykonywania. Pracujący na podstawie umowy zlecenia może wykonywać zadania w dowolnych godzinach i miejscu. Oczywiście dobrze, aby stało się to elementem ustaleń między stronami, natomiast co do zasady zleceniodawca nie może nakazać pracy w określonym miejscu. Umowa zlecenie daje zatem dużą swobodę. Warto jednak pamiętać, że chodzi nie tylko o jej zawieranie, realizację ale też rozwiązanie. Dziś skupimy się na tym drugim wątku.

Rozwiązanie umowy zlecenie

Umowa zlecenie zostaje uznana za zakończoną, gdy dojdzie do wykonania przedmiotu umowy lub zostanie rozwiązana w drodze wypowiedzenia. Co ważne, istnieje możliwość jednostronnego rozwiązania zawartej umowy poprzez jej wypowiedzenie. Dotyczy to także zarówno umowy zlecenia zawartej na czas określony i nieokreślony.

Zasady wypowiadania umów zlecenia określa art. 746 Kodeksu Cywilnego. Zgodnie z przepisami, zleceniodawca może wypowiedzieć zlecenie w każdym czasie. Powinien jednak zwrócić zleceniobiorcy wydatki, które ten poczynił w celu należytego wykonania zlecenia. Zleceniodawca zobowiązany jest też uiścić zleceniobiorcy część wynagrodzenia odpowiadającą jego dotychczasowym czynnościom. Co więcej, jeżeli wypowiedzenie nastąpiło bez ważnego powodu, powinien on naprawić szkodę. O szkodzie może być mowa, gdy zlecenie jest odpłatne, a wypowiedzenie nastąpiło bez ważnego powodu. A jak dokładnie należy rozumieć określenie: ważny powód?

Pojęcie to może być różnie odbierane i interpretowane. To mogą być wszelkie zdarzenia mające wpływ na realizację umowy, na przykład zmiana miejsca zamieszkania zleceniobiorcy, sytuacja zdrowotna, rodzinna, zmiana profilu działalności zleceniodawcy ale też nieprawidłowe wykonywanie umowy przez zleceniobiorcę. Umowa zlecenie może zostać rozwiązana bez zachowania okresu wypowiedzenia, jednak jeżeli strony umowy wyrażają wolę ustanowienia okresu wypowiedzenia, taki zapis może i powinien pojawić się w umowie współpracy. Choćby w formie aneksu. Uprawnienie do wypowiedzenia zlecenia może zostać ograniczone w umowie, jednak nie jest dopuszczalne całkowite wykluczenie możliwości rozwiązania umowy za wypowiedzeniem. Takie ograniczenie może dotyczyć na przykład terminu wypowiedzenia. Ważne przy tym pamiętać, że okres wypowiedzenia powinien być adekwatny do czasu trwania umowy.

Przy ustalaniu terminu wypowiedzenia nie są stosowane zasady takie, jak w przypadku umowy o pracę. Nie stosuje się przepisów Kodeksu Pracy, a Kodeks Cywilny, który omawia tę kwestię w art. 110 – 116.

Wzór wypowiedzenia umowy zlecenie

Wspominaliśmy, że umowa zlecenie daje dużą swobodę. Dotyczy to jej treści, tego z kim chcemy ją podpisać i na jak długo. Oczywiście, ważne jest by umowa nie wykraczała poza ustalone normy prawa, natomiast nie ma jednego narzuconego wzoru tego dokumentu. Podobnie jest z wypowiedzeniem. Nie ma jednego uniwersalnego szablonu i nie jest on w zasadzie potrzebny. Wypowiedzenie umowy zlecenia to w praktyce prosty dokument, którego przygotowanie nie powinno być dla Was problemem. Aby oszczędzić Wam czas, udostępniamy darmowy wzór wypowiedzenia jako edytowalny dokument tekstowy (.doc). Możecie go pobrać i wykorzystać we własnym zakresie. Wystarczy kliknąć w poniższą grafikę.

Mamy nadzieję, że dzisiejszy wpis będzie dla Was pomocny. Jeśli potrzebujecie dodatkowych materiałów, poszukujecie innych szablonów dokumentów kadrowych (i nie tylko) – dajcie nam znać w komentarzach! Pamiętajcie też, że korzystając z profesjonalnej obsługi księgowej i kadrowej biura rachunkowego Audyt Legis nie będziecie zmuszeni tworzyć dokumentacji kadrowej i firmowej na własną rękę. Chętnie weźmiemy to na siebie, tak jak i dodatkowe formalności związane z prowadzeniem rozliczeń, rekrutacji i nie tylko. Porozmawiamy o szczegółach!

Nadgodziny – najważniejsze informacje

12 listopada 2024

Praca w godzinach nadliczbowych to temat, który niemal od zawsze budzi zainteresowanie zarówno pracowników, jak i pracodawców. W związku ze zmianami prawnymi i rosnącym zapotrzebowaniem na elastyczne godziny pracy, warto dokładnie przeanalizować, jakie obowiązki oraz przywileje niesie ze sobą praca w nadgodzinach. Co trzeba o niej wiedzieć, jakie są limity? Te i dodatkowe informacje podsumowaliśmy w dzisiejszym artykule. Zapraszamy.

Praca w godzinach nadliczbowych

Pracą w godzinach nadliczbowych nazywamy każdą pracę wykonaną ponad obowiązujący wymiar czasu pracy ustalony dla danego stanowiska i pracownika. Może to obejmować przekroczenie normy dziennej lub tygodniowej, ustalonej zgodnie z systemem czasu pracy obowiązującym w firmie. Co do zsady, pracodawca może zlecić pracę w godzinach nadliczbowych w określonych przypadkach, a są to:

Konieczność przeprowadzenia akcji ratunkowej – w sytuacjach zagrożenia zdrowia lub życia, a także w celu ochrony mienia lub środowiska albo usunięcia awarii.
Szczególne potrzeby pracodawcy – takie potrzeby mogą obejmować różne sytuacje wymagające dodatkowego nakładu pracy.

Przepisy prawa pracy jasno wskazują grupy pracowników, którym nie można zlecić pracy nadliczbowej, niezależnie od okoliczności. Wśród nich są kobiety w ciąży, pracownicy młodociani, osoby z orzeczeniem o niepełnosprawności. Istnieje także grupa pracowników, którzy mogą pracować w godzinach nadliczbowych tylko za ich zgodą. To rodzice dzieci do lat 8, osoby pracujące na stanowiskach związanych z przekroczeniem dopuszczalnych norm czynników szkodliwych dla zdrowia.

Limity godzin nadliczbowych

Praca nadliczbowa podlega ścisłym limitom, które mają na celu ochronę pracownika przed nadmiernym obciążeniem:

Dzienny limit pracy – Całkowity czas pracy w ciągu doby, wraz z godzinami nadliczbowymi, nie może przekroczyć 13 godzin, aby zapewnić 11-godzinny odpoczynek dobowy.
Tygodniowy limit pracy – Przeciętny tygodniowy czas pracy z nadgodzinami nie może przekroczyć 48 godzin w przyjętym okresie rozliczeniowym.
Roczny limit godzin nadliczbowych – Standardowo maksymalna liczba godzin nadliczbowych dla jednego pracownika w skali roku wynosi 150 godzin, chyba że inny limit zostanie określony w regulaminie pracy lub umowie.

W zależności od tego, czy przekraczamy dobową, czy średniotygodniową normę czasu pracy, możemy wyróżnić dwa rodzaje nadgodzin. Nadgodziny dobowe – powstają, gdy pracownik pracuje powyżej swojej dobowej normy lub przedłużonego dobowego wymiaru czasu pracy. Może to mieć miejsce np. w przypadku pracy przy dozorze urządzeń, w systemie równoważnym lub w ruchu ciągłym. Nadgodziny średniotygodniowe – są naliczane, gdy pracownik przekroczy tygodniową normę czasu pracy w okresie rozliczeniowym. Występują najczęściej w miesięcznych okresach rozliczeniowych, gdy suma godzin pracy przekracza ustalony limit.

Nadgodziny, a wynagrodzenie

Praca w nadgodzinach powinna zostać odpowiednio wynagrodzona. Pracownikowi przysługuje:

100% dodatku do wynagrodzenia za pracę nadliczbową wykonywaną w nocy, w niedziele i święta lub w dni wolne.
50% dodatku do wynagrodzenia za pracę nadliczbową wykonywaną w pozostałych przypadkach.
alternatywnie, pracodawca może zaoferować pracownikowi czas wolny w zamian za przepracowane godziny nadliczbowe. Taka rekompensata zwalnia pracodawcę z wypłaty dodatku pieniężnego, ale pracownik nadal zachowuje prawo do podstawowego wynagrodzenia.

Warto zaznaczyć, że pracownicy pełniący funkcje kierownicze nie otrzymują wynagrodzenia za pracę nadliczbową, chyba że chodzi o nadgodziny przypadające w niedziele i święta, a nie zostały one zrekompensowane dodatkowym dniem wolnym. Pracownicy wykonujący stale pracę zdalną mogą natomiast otrzymywać ryczałt za godziny nadliczbowe, o ile zostanie on wyraźnie wyodrębniony na liście płac. Warto też pamiętać, że przekroczenie dopuszczalnych limitów czasu pracy nadliczbowej może wiązać się z sankcjami dla pracodawcy, w tym mandatami i kontrolami ze strony Państwowej Inspekcji Pracy. Natomiast nie to powinno być głównym motywatorem, aby odpowiednio zarządzać czasem pracy. Przestrzeganie przepisów jest nie tylko obowiązkiem, ale także kluczowym elementem zapewnienia zdrowia i bezpieczeństwa pracowników.

Praca w godzinach nadliczbowych to temat, który wymaga staranności zarówno ze strony pracodawców, jak i pracowników. Przestrzeganie limitów, transparentność zasad oraz właściwe wynagrodzenie (finansowe lub czasowe) pozwalają na utrzymanie równowagi między potrzebami biznesowymi, a ochroną zdrowia i bezpieczeństwa pracowników. Nadgodziny mogą być skutecznym rozwiązaniem w sytuacjach nagłych lub wymagających zwiększonego nakładu pracy, ale nie powinny być nadużywane. Nie tylko z uwagi na przepisy prawa, ale przede wszystkim aby budować zaufanie w zespole i wspierać pozytywną kulturę organizacyjną w firmie.

Wakacje składkowe dla przedsiębiorców

20 października 2024

Od 1 listopada 2024 roku przedsiębiorcy będą mogli korzystać z tak zwanych wakacji składkowych, czyli ze zwolnienia z opłacenia składek na ubezpieczenia społeczne. Zwolnienie jest dobrowolne i obejmuje jeden, dowolnie wybrany, miesiąc w roku kalendarzowym. Jeśli prowadzisz firmę, chcesz skorzystać ze zwolnienia składek ZUS, ten wpis jest dla Ciebie. Podsumowaliśmy w nim najważniejsze informacje, w tym te odnośnie warunków, jakie trzeba spełnić. Podpowiemy Wam też jak to wygląda w praktyce. Zapraszamy do lektury.

Wakacje składkowe – co to jest i jak działa?

Wakacje składkowe, poza skojarzeniem z przerwą od zajęć, niewiele mają wspólnego z wakacjami. Nie trwają niestety 2-3 miesięcy, i nie zwalniają ze wszystkich składek. Zwolnienie dotyczy tylko składek na własne ubezpieczenie przedsiębiorcy. To oznacza, że za czas zwolnienia musisz zapłacić składki osób, które ubezpieczasz (na przykład twoich pracowników lub zleceniobiorców). Co do zasady, to rozwiązanie, które ma odciążyć finansowo przedsiębiorców prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą. Zgodnie z założeniami będą oni mogli raz w roku nie płacić składek na obowiązkowe na obowiązkowe ubezpieczenia emerytalne, rentowe i wypadkowe, Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy, na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe. W przypadku ostatniego przypadku – jeśli podlegałeś ubezpieczeniu chorobowemu w miesiącu złożenia wniosku o zwolnienie oraz w miesiącu, który go poprzedzał. To, o czym warto pamiętać – wakacje składkowe nie obejmują składki na ubezpieczenie zdrowotne.

Kto i kiedy może z skorzystać z wakacji składkowych?

Program jest dobrowolny. Nikt do niczego nie zmusza, ale jeśli chciałbys skorzystać z wakacji składkowych trzeba spełnić kilka warunków. Jakich?

Po pierwsze musisz być przedsiębiorcą, a w miesiącu kalendarzowym poprzedzającym miesiąc złożenia wniosku o zwolnienie podlegałeś dobrowolnie lub obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej, ubezpieczałeś (w ubezpieczeniu emerytalnym, rentowych i wypadkowym lub zdrowotnym) nie więcej niż dziesięciu ubezpieczonych. Co więcej, w co najmniej jednym roku z 2 ostatnich lat kalendarzowych poprzedzających rok złożenia wniosku o zwolnienie osiągnąłeś roczny przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej nieprzekraczający równowartości w złotych 2 milionów euro lub nie osiągnąłeś żadnego przychodu z działalności gospodarczej w ostatnich 2 latach kalendarzowych
w okresie od początku roku kalendarzowego do dnia złożenia tego wniosku i w poprzednim roku kalendarzowym nie wykonywałeś pozarolniczej działalności gospodarczej na rzecz byłego pracodawcy.

Nie możesz skorzystać z wakacji składowych, jeśli wyczerpałeś limit otrzymanej pomocy 300 tys. euro w okresie trzech lat.

Jeśli po przeczytaniu głównych warunków widzisz, że kwalifikujesz się do wakacji składkowych i chce z nich skorzystać, musisz pamiętać o terminach. Pierwszym krokiem będzie złożenie wniosku, w miesiącu poprzedzającym miesiąc kalendarzowy, który ma być objęty zwolnieniem. Jeśli zatem chcesz skorzystać ze zwolnienia z ZUS w styczniu, złóż wniosek w grudniu. Co jeszcze warto wiedzieć od praktycznej strony?

Wakacje składkowe w praktyce

Tak jak wspomnieliśmy, pierwszy i najważniejszym krokiem, aby skorzystać z wakacji składkowych jest złożenie wniosku. Można go złożyć tylko przez internet, a cały proces jest bardzo prosty. Wejdź na profil płatnika w e-ZUS/ PUE ZUS. Następnie kliknij na tej stronie przycisk Załatw online, a system przekieruje cię do platformy e-ZUS/ PUE ZUS. Zaloguj się i przejdź na Konto płatnika. Przygotuj wniosek RWS (wniosek o zwolnienie z obowiązku opłacenia składek za wskazany miesiąc) i podpisz go profilem zaufanym lub kwalifikowanym podpisem elektronicznym.

Do złożenia wniosku można też zobowiązać pełnomocnika, który zrobi to w Twoim imieniu. Oczywiście musi być uprawniony do reprezentowania cię w ZUS. Jeśli chcesz ustanowić pełnomocnika, zrobisz to składając formularz ZUS PEL.

Jeżeli wniosek ma braki formalne – na przykład nie ma wszystkich wymaganych informacji, albo dokumentów – urząd wezwie cię do ich uzupełnienia. Będziesz mieć na to co najmniej 7 dni, licząc od dnia otrzymania wezwania. Jeśli nie poprawisz błędów w wyznaczonym terminie, twoja sprawa nie będzie dalej rozpatrywana. A jeśli wniosek odpowiada wymogom formalnym, spełniasz warunki do uzyskania zwolnienia, ZUS poinformuje cię o jego przyznaniu. Wszystkie pisma w sprawie wakacji składkowych (decyzje, postanowienia, zawiadomienia, wezwania i informacje) ZUS doręczy w tej samej postaci, w której składałeś wniosek – elektronicznej, przez e-ZUS/ PUE ZUS. A co jeśli ZUS odmówi Ci zwolnienia?

Jeżeli ZUS Ci odmówi lub uwzględni twój wniosek tylko w części, masz możliwość odwołać się od tej decyzji za pośrednictwem Oddziału (Inspektoratu) ZUS do Sądu Okręgowego – Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych właściwego ze względu na twoje miejsce zamieszkania. Na odwołanie jest miesiąc licząc od dnia doręczenia decyzji i możesz je przygotować na piśmie lub złożyć ustnie do protokołu. Warto pamiętać, aby odpowiednio oznaczyć sąd, podać dane, dokładny adres i informacje o decyzji i uzasadnienie wniosków oraz zarzutów.

Warto przy tym wszystkim pamiętać, że wakacje składkowe nie zwalniają Cię z obowiązku złożenia deklaracji rozliczeniowej i imiennych raportów miesięcznych za miesiąc korzystania ze zwolnienia. Jeśli nie złożysz wymaganych dokumentów, ZUS sporządzi je z urzędu. Takie dokumenty będę utworzone na podstawie dostępnych w ZUS danych, ale nie będą obejmowały dokumentów za zatrudnionych pracowników. To nie wszystkie szczegóły, o których warto pamiętać, dlatego zachęcamy do kontaktu ze specjalistami z naszego biura rachunkowego, którzy chętnie pomogą Ci w przygotowaniu wniosku, dokumentów i odpowiedzą na ewentualne wątpliwości. Zwłaszcza, że wakacje składkowe nie w każdym przypadku będą najlepszym rozwiązaniem. Zwolnienie ze składek ZUS może zwiększyć podstawę opodatkowania (a co za tym idzie przedsiębiorca opłaci wyższy podatek), może być też problematyczne dla osób, które celowo opłacają wyższe składki ZUS, aby uzyskać wyższe świadczenie emerytalne w przyszłości. Dlatego zanim zdecydujesz się skorzystać z tego programu, skorzystaj z naszej opieki księgowej i doradztwa! Zapraszamy do kontaktu!

Co z firmą po rozwodzie?

14 października 2024

Życie prywatne i zawodowe często się przeplata i nie zawsze układa się zgodnie z planem i pierwszymi założeniami. Powody mogą być różne, ale nie tym zajmiemy się w dzisiejszym wpisie. Podsumowaliśmy najważniejsze informacje o tym jak rozwód wpływa na podział majątku firmy? O czym warto pamiętać? Jakie ten temat regulują przepisy? Poniżej podsumowanie podstawowych wątków, co jak mamy nadzieję, pomoże Wam w zrozumieniu kluczowych zasad dotyczących majątku osobistego, wspólnego oraz dostępnych metod jego podziału w przypadku rozwodu. Zapraszamy do lektury.

Rozwód, a firma

Na początek warto podsumować podstawowe pojęcia – czym jest majątek osobisty, a czym wspólny. Majątek osobisty to wszystkie składniki majątku, które należą wyłącznie do jednego z małżonków. Zalicza się do niego:

majątek nabyty przed zawarciem małżeństwa,
przychody z darowizn, spadków, odszkodowań, praw autorskich,
składniki majątku nabyte z majątku osobistego w trakcie małżeństwa (np. wkłady do firmy),

Majątek wspólny powstaje natomiast z chwilą zawarcia małżeństwa, o ile małżonkowie nie zawarli intercyzy. Obejmuje on miedzy innymi wynagrodzenia za pracę i dochody z majątku wspólnego, świadczenia socjalne i inne korzyści uzyskane w trakcie małżeństwa, a także dochody z majątku osobistego, np. odsetki od lokat. A czym jest wspomniana intercyza? To umowa o rozdzielności majątkowej, która pozwala małżonkom swobodnie określić, które składniki majątku są wspólne, a które osobiste. Ma to kluczowe znaczenie dla podziału majątku w przypadku rozwodu. Podział majątku może odbyć się kilka sposobów. To może być umowa między stronami: małżonkowie mogą samodzielnie ustalić, jak podzielić majątek, zarówno w trakcie małżeństwa, jak i po jego zakończeniu. To może być też podział sądowy, zazwyczaj gdy małżonkom nie udaje się osiągnąć porozumienia. Wtedy pojawia się konieczność sądowego podziału majątku, w postępowaniu działowym.

Podział majątku firmy

Co do zasady, istnieją trzy podstawowe sposoby podziału przedsiębiorstwa po rozwodzie. Pierwszy to przekazanie firmy jednemu z małżonków z obowiązkiem spłaty drugiego – przydatne jest sporządzenie wyceny przedsiębiorstwa, na podstawie której zostanie ustalona kwota należna do spłaty. Podział ten może zostać dokonany w postępowaniu sądowym, jak i w drodze ugody, bądź umowy. Drugi sposób to sprzedaż firmy – uzyskane w ten sposób pieniądze byli małżonkowie mogą podzielić między siebie i swobodnie nimi dysponować. Trzeci to podział firmy – może on przybrać jedną z dwóch form – podział albo wydzielenie. Pierwsza z nich polega na podziale całej firmy, a powstałe wskutek podziału części można zakwalifikować jako nowe spółki, całkowicie od siebie niezależne. Z kolei wydzielenie wiąże się z wydzieleniem pewnej części majątku firmy, która pozwoli na utworzenie nowej spółki.

W przypadku działalności założonej w trakcie małżeństwa – skład majątku jednoosobowej działalności wchodzą wszystkie aktywa firmy, które zostały nabyte lub wytworzone po ślubie. Majątek przedsiębiorstwa jest częścią majątku wspólnego, chyba że małżonkowie zawarli intercyzę. Jeśli chodzi o działalność założoną przed zawarciem małżeństwa – składniki majątku nabyte przed ślubem są majątkiem osobistym. Jednakże, jeśli przedsiębiorstwo było dofinansowywane z majątku wspólnego, te wkłady podlegają rozliczeniu. A jeśli chodzi o spółkę cywilną?

W spółce cywilnej majątek stanowi współwłasność łączną wspólników. Małżonek, który nie jest wspólnikiem, nie ma prawa do żadnego składnika majątku spółki do momentu jej rozwiązania. Natomiast wkład wniesiony do spółki cywilnej z majątku wspólnego jest rozliczany jako nakład z majątku wspólnego na majątek osobisty. Małżonek, który nie jest wspólnikiem, może żądać zwrotu połowy wartości wniesionych środków. Podobnie kwestia wygląda w przypadku spółki osobowej. Majątek spółki kapitałowej jest odrębny od majątku wspólników lub akcjonariuszy. Do momentu podziału majątku spółki, współmałżonek wspólnika nie ma prawa do żadnego składnika majątku spółki, a jeśli chodzi o udziały lub akcje nabyte z majątku wspólnego, mogą zostać podzielone na trzy wymienione wyżej sposoby.

Informacje, które dzisiaj podsumowaliśmy, to tylko część wiedzy, jaką trzeba posiadać, aby zaplanować podział firmy po rozwodzie. To czynność, która zdecydowanie wymaga skrupulatnej analizy i najczęściej – wsparcia prawnika. Kluczowe jest ustalenie, które składniki majątku są wspólne, a które osobiste oraz wybór odpowiedniej metody podziału. Ważne jest także zrozumienie, że przedsiębiorstwo nie może upaść wskutek podziału majątku, a każda sytuacja wymaga indywidualnego podejścia, uwzględniającego specyfikę prowadzonej działalności i obowiązujące przepisy prawa. Jeśli staniecie przed takim wyzwaniem, skontaktujcie się z naszym biurem rachunkowym. Przedstawimy możliwe rozwiązania, podzielimy się doświadczeniem i pomożemy znaleźć najlepszą opcję dla Ciebie i Twojej firmy.

Pomoc dla przedsiębiorców poszkodowanych powodzią

Wsparcie dla przedsiębiorców dotkniętych powodzią

28 września 2024

Przedsiębiorcy, którzy ucierpieli w wyniku powodzi, mogą liczyć na różnorodne formy wsparcia. Również te przygotowane przez Ministerstwo Finansów. Często to kropla w morzu potrzeb, natomiast dość istotna z perspektywy prowadzonej działalności. Dlaczego? Oferowane rozwiązania obejmują m.in. odroczenie terminów płatności podatków, zwroty kosztów, dodatkowe ulgi podatkowe. Co jeszcze? Podsumowaliśmy najważniejsze informacje w naszym dzisiejszym wpisie.

Pomoc dla poszkodowanych powodzią

W związku z powodzią, Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji uruchomiło wsparcie finansowe dla osób poszkodowanych przez powódź, w ramach której wypłacany jest im specjalny zasiłek w wysokości 10 tys. zł (2 tys. zł + 8 tys. zł). Środki te można przeznaczyć na najpilniejsze potrzeby, takie jak sprzątanie po powodzi, zakup leków, żywności, ubrań, artykułów higienicznych oraz sprzętu AGD. Dodatkowo, przewidziano środki finansowe na remont i odbudowę zniszczeń powodziowych. Na remont lub odbudowę budynków gospodarczych można otrzymać do 100 tys. zł, a na remont lub odbudowę budynków mieszkalnych – do 200 tys. zł. Ministerstwo Finansów również wyszła z inicjatywą pomocową. Przygotowało przepisy, które zawierają szereg rozwiązań przeznaczonych dla poszkodowanych w trakcie wrześniowej powodzi. W zakresie nieobjętym rozporządzeniem, każdy poszkodowany w powodzi podatnik możne wystąpić w trybie przewidzianym w Ordynacji podatkowej o umorzenie zobowiązań podatkowych. Na co jeszcze mogą liczyć przedsiębiorcy?

Wydłużone terminy płatności VAT, PIT i CIT

Poszkodowani przedsiębiorcy mają możliwość skorzystania z wydłużonych terminów na płatności podatków takich jak VAT, PIT i CIT. Dla podatku VAT odroczenie obowiązuje do 25 stycznia 2025 roku, natomiast w przypadku PIT i CIT dotyczy zaliczek za okres od sierpnia do grudnia 2024 roku. Te należności zostaną rozliczone dopiero w rocznym zeznaniu podatkowym. Ulga obejmuje również ryczałt od przychodów ewidencjonowanych oraz podatek minimalny od budynków. Przedłużenie dotyczy też przedsiębiorców, których rok podatkowy nie pokrywa się z rokiem kalendarzowym.

Przesunięte zostały również terminy składania deklaracji VAT (zarówno miesięcznych, jak i kwartalnych), informacji podsumowujących oraz plików JPK-VAT. Te dokumenty można będzie składać do 25 listopada 2024 roku, pod warunkiem że pierwotny termin przypadał we wrześniu lub październiku.

Pomoc powodzianom – ulgi podatkowe

Przedsiębiorcy, którzy zdecydują się na przekazanie darowizn w związku z pomocą powodzianom, mogą skorzystać z szeregu ulg podatkowych. Obowiązuje stawka VAT 0% na darowizny towarów i usług, takich jak żywność, odzież, czy nieodpłatne usługi zakwaterowania. Rozwiązanie to obowiązuje od 12 września do 31 grudnia 2024 roku.

Co więcej, darczyńcy przekazujący materiały budowlane na rzecz odbudowy zniszczonych nieruchomości również mogą skorzystać z preferencyjnej stawki VAT 0%. Dotyczy to darowizn przekazywanych zarówno osobom fizycznym (których nieruchomości usytuowane są na terenie gmin objętych kataklizmem oraz którzy posiadają formalne prawo do dysponowania tymi nieruchomościami), jak i przekazywanych bezpośrednio na rzecz podmiotów prowadzących działalność:

edukacyjną,
kulturalną,
w zakresie ochrony zdrowia,
opieki społecznej,
opieki nad dziećmi, młodzieżą oraz osobami w podeszłym wieku,
w zakresie zbiorowego zakwaterowania uczniów i studentów.

Rozporządzenie w tej sprawie weszło w życie 24 września 2024 roku i obowiązuje do 31 marca 2025 roku. W przypadku przekazania przedsiębiorcom poszkodowanym w powodzi środków trwałych, darczyńcy mają możliwość zaliczania w koszty uzyskania przychodów odpisów amortyzacyjnych do końca następnego roku kalendarzowego. Przedsiębiorcy użyczający środków trwałych mogą kontynuować odpisy amortyzacyjne w standardowym trybie, uwzględniając je w kosztach.

Co jeszcze warto wiedzieć?

Przedsiębiorcy, którzy stracili kasy fiskalne w wyniku powodzi, mogą liczyć na zwrot kosztów ich zakupu do wysokości 2 tys. zł. To wsparcie dotyczy firm mających siedzibę lub prowadzących działalność na terenach objętych klęską żywiołową. Dodatkowo, producenci i importerzy kas fiskalnych zadeklarowali pomoc w naprawach uszkodzonych urządzeń oraz zaoferowali specjalne warunki na zakup nowych kas.

W trosce o szybkie i efektywne wsparcie, uruchomiona została specjalna infolinia dla poszkodowanych przedsiębiorców, dostępna od poniedziałku do piątku w godzinach 8:00–18:00 pod numerem telefonu 22 460 59 30. Ponadto, urzędy skarbowe priorytetowo rozpatrują wnioski podatników dotkniętych powodzią. Zaświadczenia o dochodach, przychodach czy niezaleganiu będą wydawane natychmiastowo, zarówno w formie papierowej, jak i elektronicznej. W przypadku miejsc, gdzie bezpośrednia obsługa podatników nie jest możliwa, poszkodowani mogą korzystać z kanałów zdalnych. Dodatkowo, w zależności od potrzeb, mogą być tworzone tymczasowe punkty obsługi.

Tragedia ludzi dotkniętych powodzią często wykracza wyobrażenie. Ludzie tracą dobytek całego życia w kilka chwil. Przygotowane wsparcie, nawet jeśli nie pokrywa wszystkich potrzeb, jest ważnym elementem całej układanki, bo gdy woda już opadnie, ludzie będą chcieli wrócić do normalności, odbudować domy, a przedsiębiorcy będą chcieli wrócić prowadzenia do swoich działalności. Każde rozwiązanie, które im to ułatwi i pozwoli uniknąć likwidację działalności, będzie na wagę złota i warto o nim wiedzieć. Dzięki wydłużeniu terminów płatności podatków, zwrotom kosztów zakupu kas fiskalnych, ulgom podatkowym oraz uproszczonemu dostępowi do pomocy, przedsiębiorcy mają realną szansę na szybsze uporanie się ze skutkami trudnej sytuacji. Jeśli znasz kogoś, komu przydadzą się te informacje prześlij mu link do tego artykułu lub po prostu przypomnij o dodatkowych narzędziach i rozwiązaniach, z których może skorzystać.

12 3 Next ›Last »

Category: Aktualność