Długi pracownika – co oznaczają dla pracodawcy?
Jeśli jesteś przedsiębiorcą, który zatrudnia pracowników, nie trzeba Ci szczególnie tłumaczyć, że wiąże się to z określonymi obowiązkami, które trzeba wypełniać. Są one związane z różnymi obszarami. Zarówno te, które bezpośrednio łączą się z przepisami prawa, wykonywanymi obowiązkami służbowymi, ale też te związane z finansami i długami pracownika. Pracodawca, który zatrudnił nową osobę w swojej firmie, w pewnym zakresie staje się za nią odpowiedzialny i mimo, że nie musi oczywiście regulować długów pracowników, jest zobowiązany do wypełnienia określonych formalności z tym związanych.
W dzisiejszym artykule opowiemy szerzej jakie są to formalności i obowiązki pracodawcy, oraz co grozi przedsiębiorcy jeśli ich nie dopilnuje. Zapraszamy!
Obowiązki pracodawcy w związku z długami pracownika
Gdy pracownik, nie spłaca swoich zobowiązań, jego dług trafia do windykacji, a następnie do komornika. To standardowa drogą niemal w każdym przypadku. Podobnie jak fakt, że w przypadku postępowania egzekucyjnego wobec pracownika, który nie spłaca swojego zadłużenia pojawia się zajęcie wynagrodzenia za pracę. W chwili dokonania zajęcia pracownik na dobrą sprawę nie musi robić nic, z kolei pracodawca zostaje obciążony dodatkowymi obowiązkami.
W przypadku rozpoczęcia postępowania egzekucyjnego i zajęcia wynagrodzenia za pracę, oprócz zawiadomienia dłużnika, komornik wzywa również pracodawcę, aby nie wypłacał on dłużnikowi wynagrodzenia poza częścią wolną od zajęcia. Oczywiście każda sytuacja może być trochę inna, ale zazwyczaj pracodawca w takiej sytuacji jest zobowiązany do przekazywania zajętej części wynagrodzenia bezpośrednio wierzycielowi lub komornikowi. Szczegóły znajdują się przesłanym do pracodawcy dokumencie. Komornik natomiast jest zobowiązany do pouczenia pracodawcy o skutkach niezastosowania się przez niego do wezwania i niedopełnienia wskazanych obowiązków. To ważny aspekt i opowiemy o tym na końcu wpisu.
A na czym dokładnie polegają obowiązki pracodawcy po otrzymaniu wezwania komorniczego związanego z długiem pracownika? Określa to art. 882 Kodeksu postępowania cywilnego, zgodnie z którym pracodawca w ciągu tygodnia od odebrania wezwania ma obowiązek:
- przedstawienia zestawienia wynagrodzenia dłużnika za pracę za okres trzech miesięcy poprzedzających zajęcie,
- podania, w jakiej kwocie i w jakich terminach zajęte wynagrodzenie będzie przekazywane wierzycielowi;
- w przypadku przeszkód do wypłacenia wynagrodzenia za pracę, złożenia oświadczenia o rodzaju tych przeszkód,
- przekazanie kwoty należnej pracownikowi z zajętego wynagrodzenia bezpośrednio do rąk wierzycieli lub komornika.
Co więcej, pracodawca ma obowiązek dokonania adnotacji o zajęciu na świadectwie pracy i przekazane informacji o zajęciu do nowego pracodawcy dłużnika. Nowy pracodawca ma obowiązek realizować zajęcie od chwili otrzymania zawiadomienia lub świadectwa. Musi też zawiadomić komornika o zatrudnieniu pracownika.
Kolejnym obowiązkiem pracodawcy jest także wyliczenie kwoty, którą może przekazać wierzycielom. Co ciekawe może też (ale nie musi) złożyć na wniosek pracownika oświadczenie, że wynagrodzenie jest jedynym źródłem utrzymania pracownika i wnioskować o przekazanie do 50% wynagrodzenia. Jeśli chodzi o samą kwotę zajęcia, zgodnie z przepisami nie może być wyższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę. Dla przypomnienia: w roku 2022 to 3010 zł brutto. Oznacza to, że pracodawca ma obowiązek odliczyć od wynagrodzenia pracownika składki na ubezpieczenie społeczne, zaliczkę na podatek dochodowy oraz pozostawia pracownikowi kwotę minimalnego wynagrodzenie netto.
A co z pracownikami zatrudnionymi w niepełnym wymiarze godzin? Tacy pracownicy są chronieni przed egzekucją wynagrodzenia w stopniu proporcjonalnym do wysokości swojego etatu. Będzie miało też znaczenie czy mówimy o dłużniku alimentacyjnym, czy nie. Od tego będzie też zależna możliwa kwota potrącenia.
Dłużnik alimentacyjny, a obowiązki pracodawcy
Warto podkreślić znaczenie i odpowiedzialność pracodawcy przy zatrudnianiu dłużnika alimentacyjnego. Zwłaszcza, że w ostatnich lata te przepisy mocno się zmieniały. Pracodawcy lub osobie działającej w jego imieniu grozi kara, jeśli pozwala pracować dłużnikowi alimentacyjnemu „na czarno”, czyli bez potwierdzenia na piśmie zawartej umowy o pracę przed dopuszczeniem do pracy, jak również gdy płaci mu „pod stołem”. Warto przy tym zaznaczyć że dłużnik alimentacyjny to osoba, wobec której toczy się egzekucja świadczeń alimentacyjnych oraz egzekucja należności budżetu państwa powstałych z tytułu świadczeń wypłacanych w przypadku bezskuteczności egzekucji alimentów, zalegająca ze spełnieniem świadczeń alimentacyjnych za okres dłuższy niż 3 mies. Pracodawca może zostać ukarany grzywną za zatrudnianie „na czarno” i wypłaty „pod stołem”, jeśli dłużnik alimentacyjny, którego to dotyczy, figuruje w KRZ (spełnia przesłanki do zamieszczenia w rejestrze). Jakie jeszcze konsekwencje grożą pracodawcy, który nie dopełni swoich obowiązków?
Co jeśli pracodawca nie dopełni swoich obowiązków?
Brak udzielenia wymaganych informacji komornikowi oraz niewywiązywanie się z przelewów na rzecz wierzycieli może grozić nałożeniem na pracodawcę kary grzywny w wysokości do 5000 zł. Co ważne, sankcja ta może być ponawiana do czasu, aż pracodawca zacznie wypełniać swoje obowiązki i dokona wymaganych przez komornika czynności. Jeśli pracownik jest obowiązany do świadczeń alimentacyjnych, a pracodawca wbrew obowiązkowi wypłaca pracownikowi wynagrodzenie wyższe niż wynikające z zawartej umowy o pracę bez dokonania potrąceń i zalega z płaceniem alimentów za okres dłuższy niż 3 miesiące, pracodawca lub osoba działająca w jego imieniu podlega karze od 1500 zł do 45 000 zł.
Jak widzicie kary za niedopilnowanie obowiązków przez pracodawcę są dotkliwe. Na pracodawcę, w związku z nieregulowanym długiem pracownika, spada szereg obowiązków, które muszą być przestrzegane, w tym tak jak już nadmieniliśmy: komunikacja i bieżące informowanie komornika o sytuacji zadłużonego pracownika, dokonywanie wyliczeń sum podlegających potrąceniu czy comiesięczne przelewanie części wynagrodzenia. Z drugiej strony warto też pamiętać, że ta sytuacja największym obciążeniem jest dla samego pracownika. Problemy finansowe, niespłacane zobowiązania, to rzadko kiedy kwestia wyboru, a cześciej efekt problemów finansowych, które nie zawsze zależą od samego zadłużonego. Sytuacje są różne i warto podejść do nich z odpowiednim zrozumieniem, nie warto natomiast szukać nielegalnych rozwiązań. To może skończyć się źle dla obu stron.
Obowiązki w związku z długami pracownika może nie są skomplikowane, ale bywają czasochłonne i mogą powodować niepotrzebne zamieszanie organizacyjne i komunikacyjne. Korzystając z obsługi biura rachunkowego macie możliwość przeniesienia tych zadań na księgowych i specjalistów biura. Dotyczy to wszelkich formalności, kontaktu z komornikiem, instytucjami, oraz dopilnowania terminów i realizacji wszystkich obowiązków. Zachęcamy do bezpośredniego kontaktu – chętnie przedstawimy więcej korzyści i udogodnień płynących ze współpracy z naszym biurem rachunkowym. Nie tylko w kwestiach kadrowych i księgowych.
Zapraszamy!