Działalność gospodarcza i praca na etacie

27 grudnia 2021

Odwieczne pytanie: praca na etacie, czy własna działalność gospodarcza? Zapewne nie raz zastanawialiście się co będzie dla Was lepszym rozwiązaniem. Być może do tej pory nie jesteście w stanie ostatecznie zdecydować. To szczególnie nie dziwi. Odpowiedź na to pytanie może nie być łatwe, ponieważ każda z wybranych opcji ma swoje mocne i słabsze strony, a ich ocena jest bardzo indywidualna. Coś co dla jednej osoby będzie atutem, dla innej może być problemem.

Dzisiejszy artykuł nie jest jednak po to, aby ułatwić Wam ten wybór, a pokazać trzecią możliwą drogę i scenariusz, czyli prowadzenie działalności gospodarczej przy jednoczesnej pracy na etacie. Podsumowaliśmy najważniejsze informacje, kwestie podatkowe i wszystko o czym warto pamiętać decydując się na takie połączenie. Zapraszamy!

Działalność gospodarcza na etacie – najważniejsze informacje

Prowadzenie działalności, przy jednoczesnej pracy na etacie jest możliwe i wcale nie jest tak problematyczna jak może się wydawać. Jeśli chodzi o formalności – nie ma w zasadzie żadnych przeciwskazań. To co wydaje się najważniejsze to odpowiedź czy rzeczywiście jesteście w stanie tak zorganizować swoje życie zawodowe, aby móc sprawnie połączyć działalność z etatem. Najlepiej tak, aby jedno nie przeszkadzało drugiemu. Nie zawsze to się uda. Niektóre zawody są bardzo wymagające – często już sama praca na etacie bywa na tyle angażująca, wyczerpująca i czasochłonna, że nie będziecie w stanie prowadzić dodatkowo działalności. To może wykluczać ambitniejsze plany i prowadzenie własnej działalności równolegle do aktualnej pracy. Może się okazać, że w Waszym konkretnym przypadku pogodzenie roli pracownika i przedsiębiorcy będzie nierealne. A nawet jeśli macie taką możliwość i w teorii jesteście w stanie działać równolegle – może się szybko okazać, że kosztuje to Was zbyt wiele.

Prowadzenie działalności gospodarczej na etacie wymaga nie tylko odpowiedniej sytuacji, zaangażowania i dobrych chęci. Przede wszystkim to kwestia dobrej organizacji, planowania i dyspozycji własnym czasem. Nie każdy to udźwignie, zwłaszcza gdy z ładnie brzmiącej teorii trzeba przejść do praktyki. Żeby była jasność – nie chcemy Was odciągać od takich pomysłów. Wręcz przeciwnie! Jednak już na wstępie chcemy Wam uczulić i zachęcić do gruntownego przemyślenia tej kwestii. Jeśli sami macie pewność, że praca na etacie i działalność gospodarcza mogą iść w parze w Waszym przypadku – warto spróbować. Oczywiście pamiętając o kilku kwestiach, które rozwiniemy w dalszej części wpisu 😉

A może zastanawiacie się nad wyborem spółki jako formy prowadzenia działalności? Na naszym blogu podsumowaliśmy niedawno i porównaliśmy jednoosobową działalność i spółkę z o.o. – zachęcamy do lektury tego artykułu!

Jeśli chodzi o formalne kwestie, to tak jak już wspomnieliśmy – nie powinny stanąć Wam na drodze. Formalnie nie musicie nawet informować szefa o planie założenia działalności gospodarczej. Wyjątkiem są urzędnicy administracji państwowej, którzy muszą uzyskać zgodę przełożonego na podjęcie dodatkowej działalności. Jeśli nie jesteście urzędnikami, jedynym problemem może okazać się treść Waszej umowy z pracodawcą. Może się okazać, że znajduje się w niej zapis o zakazie konkurencji, albo inne ograniczenia. Jeśli nie ma tego rodzaju zastrzeżeń nie ma, macie wolną drogę. Warto jednak przemyśleć, czy nie warto tak czy inaczej porozmawiać na ten temat z pracodawcą. Głównie po to, aby nie miał mylnego wrażenia, że działacie przeciw niemu, albo za jego plecami zgarniacie mu klientów sprzed nosa 😉 Najważniejsze to zapewnić go (a wcześniej dobrze przemyśleć czy rzeczywiście tak będzie), że własna działalność nie będzie kolidować w żaden sposób z obowiązkami w pracy, że nie będziecie wykorzystywać firmowego sprzętu itd. Oczywiście to tylko sugestia z naszej strony – nie znamy Waszych szefów. Natomiast taka „gra w otwarte karty” powinna sprawić, że Wasze relacje z pracodawcą nie ucierpią, a może nawet zaproponuje on bardziej elastyczne warunki pracy, które ułatwią Wam start i rozwój własnej działalności. Historia zna takie przypadki. Ze swojej strony zachęcamy do jawnego i uczciwego postawienia sprawy, w końcu zależy Wam na skutecznym połączeniu działalności i etatu. Zwłaszcza kiedy macie dobre stosunki z szefem i nie chcecie, aby Wasze plany miały na nie negatywny wpływ. O czym jeszcze musicie pamiętać?

Działalność gospodarcza na etacie, a kwestie formalne

Jak się zapewne domyślacie, prowadzenie własnej firmy jest związane z wypełnieniem pewnych formalnych i organizacyjnych obowiązków. W zasadzie jeszcze zanim założycie działalność, staniecie przed ważnym wyborem formy opodatkowania. Do wyboru są trzy opcje – na zasadach ogólnych, ryczałt od przychodów ewidencjonowanych i karta podatkowa. W przypadku zasad ogólnych, istnieją dwie metody opodatkowania – skala podatkowa (mająca dwa progi podatkowe: 18% i 32%) i podatek liniowy (19%). W przypadku skali podatkowej, dochody uzyskane z pracy etatowej i działalności gospodarczej łączą się i razem stanowią podstawę do określenia progu podatkowego. Jeśli spodziewacie się wysokich dochodów, albo dokładnie wiecie jak będą się one przedstawiać (gdy np. nawiązaliście współpracę B2B i znacie stawkę miesięcznego wynagrodzenia) lepiej będzie wybrać podatek liniowy. Pozwala on bowiem opodatkować przychody z działalności jedną, niską stawką 19%, niezależnie od wielkości dochodów. Przychody z działalności możecie również opodatkować (o ile nie prowadzicie działalności wykluczającej tego rodzaju opodatkowanie) ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych. Ryczałt jest uproszczoną formą opodatkowania. Podatek płaci się od osiągniętego przychodu i nie ma możliwości pomniejszenia go o koszty uzyskania przychodu, co może mieć dla Was duże znaczenie.

Każdy przedsiębiorca ma możliwość odejmować składkę zdrowotną od podatku dochodowego. Dla osoby, która prowadzi firmę i pracuje na etacie, znaczącą kwestią jest możliwość zmniejszania podatku z przychodów pochodzących z różnych źródeł (w tym z umowy o pracę). Jeśli własna firma przynosi małe przychody i podatek dochodowy z tego tytułu jest na tyle niski, że nie pozwala na odliczenie składki zdrowotnej, to można ją odjąć od podatku zapłaconego z umowy o pracę. W takiej sytuacji zysk ze składki zdrowotnej odliczonej w związku z prowadzoną działalnością przedsiębiorca uzyska dopiero w zeznaniu rocznym.

Musicie zagłębić się trochę w ten temat, zwłaszcza że przepisy zmieniają się bardzo dynamicznie. W zależności do momentu, w którym czytacie ten tekst – konkretne rozwiązania i szczegóły będą przedstawiać się już inaczej. Tak jak w przypadku Polskiego Ładu, który mocno namiesza w 2022 roku. Jeśli jesteście ciekawi co dokładnie się zmieni i na ile będzie miało to znaczenie przy prowadzeniu działalności na etacie – zajrzyjcie koniecznie do naszego podsumowania (LINK). A jeśli macie dodatkowe wątpliwości – polecamy skorzystać z naszych konsultacji i doradztwa.

O czym musicie pamiętać prowadząc działalność na etacie?

A teraz kilka istotnych szczegółów miedzy innymi w kontekście organizacji i rozliczania działalności na etacie. Działalność gospodarczą, oraz dochody z pracy etatowej rozliczacie, składając deklarację PIT-36. W odpowiednich rubrykach uzupełniacie odpowiednie kwoty z rozróżnieniem na poszczególne źródła przychodów. Jeśli działalność jest opodatkowana podatkiem liniowym musicie złożyć dwie oddzielne deklaracje PIT – z działalności gospodarczej (PIT-36L) i drugą z pracy na etacie (PIT-37). Do tego jeszcze załącznik PIT/B, który określa wysokości dochodu/straty z pozarolniczej działalności gospodarczej z danego roku podatkowego.

Jeśli wybraliście ryczałt jako formę opodatkowania, musicie składać dwa zeznania podatkowe: jedno z tytułu rozliczenia dochodów z pracy na etacie – PIT-37 oraz PIT-28 którym rozliczysz przychody z prowadzonej działalności gospodarczej. Do deklaracji PIT-28 należy załączyć formularz PIT-28/A, który zawiera szczegółową informację o przychodach przedsiębiorcy opodatkowanego na zasadach ryczałtu. Podobnie jak w przypadku podatku liniowego, nie możecie skorzystać z preferencyjnego rozliczenia dochodów małżonków, lub osób samotnie wychowujących dzieci. Zeznanie roczne PIT-37 należy złożyć do 30 kwietnia danego roku, a na rozliczenie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych na formularzu PIT-28 macie czas tylko do 31 stycznia danego roku.

Jeśli działalność gospodarcza jest opodatkowana na zasadach karty podatkowej i jednocześnie wykonujecie pracę na etacie, pojawia się obowiązek złożenia dwóch odrębnych deklaracji podatkowych. Rozliczenia dochodów z pracy na etacie, należy dokonać za pomocą deklaracji PIT-37, którą należy złożyć do 30 kwietnia danego roku za poprzedni rok podatkowy. Natomiast deklarację PIT-16A, zawierającą informacje o wysokości składki na ubezpieczenie zdrowotne, zapłaconej i odliczonej od karty podatkowej w poszczególnych miesiącach roku podatkowego, należy złożyć do 31 stycznia danego roku za poprzedni rok podatkowy.

Kolejna ważna sprawa – przedsiębiorca prowadzący działalność gospodarczą, zobligowany jest do regulowania składek na ubezpieczenie społeczne. Nie oznacza to jednak, że w przypadku zbiegu dwóch tytułów ubezpieczeniowych należy opłacać je w podwójnej wysokości.

Przedsiębiorca podlega składkom społecznym ze stosunku pracy i nie musi opłacać je zakładając własną działalność, pod warunkiem, że jego wynagrodzenie nie jest niższe od minimalnego wynagrodzenia w danym roku.

Jeśli z tytułu umowy o pracę przedsiębiorca będzie osiągał miesięczne oskładkowane wynagrodzenie równe, lub wyższe niż minimalne wynagrodzenie w danym roku, to z tytułu prowadzonej działalności nie będzie potrzeby opłacać ubezpieczeń społecznych. Ważną informacją jest, że kwota wynagrodzenia nie musi pochodzić z jednego etatu. Liczy się łączna suma wynagrodzeń. Jeśli łączna kwota ze wszystkich etatów będzie niższa od minimalnego wynagrodzenia – do kosztów prowadzenia działalności dojdą obowiązkowe składki ZUS. A skoro jesteśmy już przy ZUSie…

Inaczej niż w przypadku składek na ubezpieczenie społeczne wygląda sprawa ubezpieczenia zdrowotnego. Jest ono obowiązkowe i należy opłacać je z obu tytułów – zarówno z etatu jak i działalności gospodarczej. Jeżeli przedsiębiorca dopiero co zaczyna prowadzenie działalności gospodarczej, a jest już zatrudniony na umowę o pracę to, musi złożyć w ZUS-ie formularz ZUS ZZA. Ma na to 7 dni od daty rejestracji działalności. Złożenie tego formularza oznacza, że przedsiębiorca będzie podlegał wyłącznie ubezpieczeniu zdrowotnemu z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej. W przypadku gdy praca na etacie została rozpoczęta w momencie gdy już była prowadzona działalność gospodarcza – w takim wypadku należy dokonać wyrejestrowania z ubezpieczeń społecznych na deklaracji ZUS ZWUA.

Działalność gospodarcza i praca na etacie – czy to ma sens?

Pogodzenie pracy na etacie z prowadzeniem własnej działalności gospodarczej może okazać się niemałym wyzwaniem, natomiast przy odpowiedniej organizacji przynosi szereg korzyści. Przede wszystkim takie połączenie pozwala realizować własne cele biznesowe, nie tracąc przywilejów i komfortu związanego z pracą na etacie. Na przykład jeśli chodzi o staż pracy, który sumuje wszystkie okresy zatrudnienia i na tej podstawie określane są dodatkowe przywileje. Z drugiej strony, możecie też korzystać z przywilejów jakie mają przedsiębiorcy. Zwłaszcza na początku swojej drogi. Mówimy między innymi o uldze na start, która polega na tym, że przez pierwsze 6 miesięcy (liczone od dnia rozpoczęcia działalności gospodarczej), przedsiębiorca płaci wyłącznie składką zdrowotną. Po tym okresie można skorzystać ze składek preferencyjnych przez kolejne 24 miesięcy. Jeśli prowadząc działalność nie będziecie osiągać dużych przychodów – będziecie mogli skorzystać z Małego ZUS-u. Z tej ulgi mogą skorzystać przedsiębiorcy, których roczny przychód nie przekroczył 120 000 zł. Co więcej – prowadzenie działalności w trakcie pracy na etacie daje realną możliwość zwiększenia swoich comiesięcznych przychodów i oszczędności.

Prowadzenie działalności w trakcie pracy na etacie, to też większe bezpieczeństwo i niezależność. Mając stałe i pewne źródło dochodu (z którego przecież nie rezygnujecie) łatwiej jest podjąć decyzję o założeniu własnej działalności. O ile macie na to odpowiednie warunki i możliwości. Ryzyko związane z ewentualnym niepowodzeniem jest zdecydowanie mniejsze. A jeśli coś pójdzie nie tak, pamiętajcie, że działalność gospodarczą możecie łatwo zawiesić i odwiesić w zależności od indywidualne sytuacji.

Jeśli planujecie połączyć działalność gospodarczą i pracę na etacie musicie być świadomi nie tylko korzyści ale też tego jak dużo pracy i czasu ono pochłonie. Konieczna jest właściwa organizacja ale nie oznacza to, że w każdym przypadku musi być to problemem. Znamy wiele przykładów na to, że własna działalność, prowadzona np. po godzinach pracy, jest świetnym rozwiązaniem. Zwłaszcza w zawodach, w których można wykonywać ją zdalnie. Wiele zależy tu od indywidualnych czynników, których niestety nie znamy pisząc ten artykuł. Nie musi jednak tak być. Skontaktuj się z naszym biurem rachunkowym, opowiedz nam o swoich planach, a pomożemy Ci wszystko sensownie zorganizować. Powierz nam obsługę księgową, podatkową, kontakty z urzędami – a duża cześć formalności odejdzie Ci z głowy. Co więcej będziesz miał pewność, że jesteś pod dobrą opieką i nie musisz śledzić każdej zmiany w prawie. Porozmawiajmy i przekonaj się jak bardzo możemy Ci pomóc prowadzić firmę na etacie! A może już to robisz? Jeśli prowadzisz działalność na etacie podziel się w komentarzach swoim doświadczeniem i przemyśleniami!

Powodzenia!