E-faktury – najważniejsze informacje i zmiany

Dosłownie kilka dni temu (1 października 2021r.) Sejm znowelizował ustawę o VAT wdrażającą Krajowy System e-Faktur (KseF). Podstawowym celem jest wprowadzenie faktur ustrukturyzowanych jako jednej z dopuszczanych form dokumentowania transakcji (obok faktur papierowych i elektronicznych). Czym dokładnie jest KseF? Co nowe przepisy oznaczają dla biur rachunkowych i przedsiębiorców? Podsumowaliśmy najważniejsze i aktualne informacje, zapraszamy do lektury!

E-faktury – najważniejsze informacje

Ministerstwo Finansów w ostatnich latach intensywnie pracuje nad wdrażaniem nowoczesnych narzędzi analitycznych, rozwiązań technologicznych, umożliwiających bieżącą i lepszą kontrolę rozliczeń podatkowych. Efektem tego było prowadzenie nowego sposobu rozliczeń VAT, gdzie podatnik wraz z deklaracją podatkową przesyła rozszerzone ewidencje w formie pliku elektronicznego (JPK V7). Wprowadzone zostało rozszerzone raportowanie w zakresie cen transferowych TPR-C, elektroniczna rejestracja podmiotów akcyzowych, wdrożenie elektronicznych ewidencji oraz rozliczeń etc. Do rozwiązań z tej kategorii jest też wdrożenie e-faktur. Czym są e-faktury?

E-faktury, to mówiąc w skrócie – faktury elektroniczne wysyłane i odbierane na ustandaryzowanym formularzu, poprzez system elektroniczny Ministerstwa Finansów.

Faktura ustrukturyzowana będzie uznana za rodzaj faktury elektronicznej, tym samym do faktur ustrukturyzowanych, będą miały zastosowanie ogólne regulacje prawne dotyczące faktur elektronicznych. Pomijając szczególne przepisy, które zostały wprowadzone nowelizacją. E-faktury będą wystawiane i otrzymywane przez podatników za pośrednictwem systemu teleinformatycznego: Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF).

Tak jak wspomnieliśmy, najważnieszeym celem wdrożenia e-faktur jest potrzeba lepszej kontroli i monitoringu. Zmniejszanie luki VAT. Dzięki e-fakturom fiskus ma mieć możliwość szybszej reakcji na oszustwa i wyłudzenia podatkowe, między innymi dzięki możliwości bieżącego monitoringu transakcji. Drugim istotnym powodem i celem wprowadzenia e-faktur jest chęć ułatwienia, zabezpieczenia i przyspieszenia rozliczeń między kontrahentami. Podatnik zyska pewność, że faktura trafi do kontrahenta, nie będzie też konieczności wydawania duplikatów.

Roboczą wersję struktury e-faktury (FA_VAT), Ministerstwo Finansów udostępniło w zakładce Krajowy System e-Faktur, oraz na stronie podatki.gov.pl. Ewentualne pytania, wątpliwości i dodatkowe informacje na temat struktur można kierować na adres:

E-faktura będzie wdrażana stopniowo – w pierwszej fazie przedsiębiorcy będą z niej korzystać dobrowolnie. Będzie po prostu funkcjonować, jako jedna z dopuszczonych form dokumentowania sprzedaży, obok faktur papierowych i elektronicznych. Natomiast od 2023 r. korzystanie z e-faktury stanie się obligatoryjne dla wszystkich przedsiębiorców. Decyzja o stosowaniu (o otrzymywaniu) faktury ustrukturyzowanej pozostaje po stronie nabywcy. Sprzedawca nie może narzucić formy fakturowania, nie może jej też stosować automatycznie. Zgoda powinna być udzielona w formie, w której sprzedawca może udowodnić, że została przekazana (pismo, element umowy). Co ważne, dotyczasowa zgoda na wystawianie faktur w formie elektronicznej może okazać się nie wystarczająca i potrzebne będzie osobne porozumienie między stronami. Nowa zgoda na wysyłanie ustrukturyzowanej faktury elektronicznej.

E-faktura – jak to działa?

Wdrażane rozwiązanie oparte jest na modelu poświadczeń, tj. do wykonania określonych czynności – wymagana jest autoryzacja danej osoby w systemie. Co do zasady, dane mają być przesyłane do systemu finansowo-księgowego poprzez API. Po uwierzytelnieniu się w systemie, podatnik będzie mógł przeglądać wystawione i otrzymane faktury ustandaryzowane. Co ciekawe, zgodnie z projektem – faktury uznaje się za otrzymane i wystawione w dniu przydzielenia numeru identyfikującego tę fakturę. Oczywiście konieczne będzie zarejestrowanie się i korzystanie z KseF.

System Krajowy System e-Faktur (KSeF) służy do:

  • uwierzytelnienia oraz weryfikacji posiadanych uprawnień do wystawiania e-faktur ustrukturyzowanych;
  • wystawiania i dostępu do faktur ustrukturyzowanych przez podatnika lub podmioty uprawnione;
  • otrzymywania i przechowywania faktur ustrukturyzowanych;
  • oznaczania faktur ustrukturyzowanych numerem identyfikującym przydzielonym przez ten system;
  • weryfikowania zgodności faktur ustrukturyzowanych z wzorem faktury ustrukturyzowanej;
  • analizy i kontroli prawidłowości danych z faktur ustrukturyzowanych;
  • powiadamiania podatnika albo podmiotu uprawnionego do wystawienia faktury ustrukturyzowanej o dacie i czasie wystawienia faktury ustrukturyzowanej oraz numerze identyfikującym fakturę ustrukturyzowaną przydzielonym przez ten system. Ewentualnie o o odrzuceniu faktury ustrukturyzowanej, czy też braku możliwości wystawienia faktury ustrukturyzowanej

Aby zarejestrować się jako podmiot uprawniony do dostępu do Krajowego Systemu e-faktur będzie trzeba złożyć specjalne zawiadomienie w Urzędzie Skarbowym. Wprowadzona ma być również możliwość udzielania autoryzacji dla osób odpowiedzialnych za wystawianie faktur. Ma być też możliwość tworzenia faktur we własnych systemach, a następnie przesyłania ich do centralnego systemu. Faktury ustrukturyzowane będą mogły być korygowane w formie faktury ustrukturyzowanej, jak również w formie tradycyjnie wystawionej faktury.

E-faktury – potencjalne korzyści

  • podatnicy wybierający e-fakturę, otrzymają zwrot VAT o 1/3 szybciej (termin zwrotu skróci o 20 dni);
  • faktura pozostanie w bazie danych MF, dzięki czemy nie ulegnie zniszczeniu czy zaginięciu,
  • zniknie konieczność wydawania duplikatów faktur;
  • poprawi się skuteczność – będziemy mieli pewność, że faktura trafiła do właściwego kontrahenta;
  • standaryzacja – będzie obowiązywał jeden wzór, co przełoży się też na wygodę i łatwość przygotowywania dokumentów;
  • podatnik nie będzie musiał przechowywać faktur wystawionych w KSeF, ponieważ będą one przechowywane przez administrację przez okres 10 lat (czyli przez czas, w którym większość zobowiązań podatkowych się przedawnia);
  • mniej danych do przesłania: podatnik wystawiający faktury w KSeF nie będzie musiał przesyłać Jednolitego Pliku Kontrolnego dla Faktur (JPK_FA). Dane te będą dostępne w systemie KseF
  • zmieni się dostęp do danych, a co za tym idzie – charakter kontroli podatkowych

Co jeszcze? W ramach projektu wdrażającego e-fakturę, procedowane są również zmiany w fakturowaniu stanowiące część pakietu SLIM VAT 2. Dotyczą one między innymi braku obowiązku umieszczania na fakturze korygującej wyrazów „Faktura korygująca” albo „Korekta”, czy też wskazywanie przyczyny tej korekty. Do poszczególnych pozycji z faktury, będą możliwe korekty zbiorcze. Poza tym, możliwość wcześniejszego wystawienia faktury – zmiana pozwoli podatnikom na wystawianie faktur nie wcześniej niż 60. dnia (zamiast obecnych 30 dni) przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi, jak i 60. dnia przed otrzymaniem, przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi, całości lub części zapłaty.

Na ile wdrożenie e-faktur okaże się dobrym rozwiązaniem, pokaże czas i doświadczenia przedsiębiorców. Część argumentów i korzyści wydaje się jednoznacznych, pojawiają się jednak równolegle pewne wątpliwości. Na przykład jeśli chodzi o sposób transferu danych pomiędzy centralnym Krajowym systemem e-faktur, a systemami rozliczeniowym. Wątpliwości dotyczą też kwestii odpowiedzialności za archiwizację dokumentów i ewentualną ich utratę, jak również odpowiedzialność za problemy techniczne systemu. Co więcej, przedsiębiorcy będą zmuszeni do korzystania z systemu, nad którym nie mają żadnej kontroli, a przez to nie mogą zabezpieczyć wrażliwych i ważnych danych. Są skazani na zaproponowane rozwiązania. W przypadku wycieku danych, cyber ataku, błędu ludzkiego – nie jest określone kto i w jakim zakresie ponosi za to odpowiedzialność.