Co musisz wiedzieć o L4? Zmiany przepisów w 2025 r.
Każdy pracownik ma prawo zachorować i skorzystać w okresie niezdolności do pracy z L4 – zwolnienia chorobowego i świadczeń przysługujących mu na mocy obowiązujących przepisów. Z pewnością większość z Was znalazła się kiedyś w takiej sytuacji i zapewne jeszcze większość z nas się w niej znajdzie. Warto znać zatem podstawowe regulacje i być na bieżąco z planowanymi zmianami przepisów. Nasz dzisiejszy wpis powinien Wam w tym pomóc, zachęcamy do lektury.
Co musisz wiedzieć o L4?
Na początek warto przyjrzeć się do o L4 mówią przepisy. Warto zajrzeć do Kodeksu pracy, a dokładniej do art. 92 ustawy z 26 czerwca 1974 r. Zgodnie z nim czas niezdolności pracownika do pracy wskutek:
- choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną – trwającej łącznie do 33 dni w ciągu roku kalendarzowego, a w przypadku pracownika, który ukończył 50 rok życia – trwającej łącznie do 14 dni w ciągu roku kalendarzowego – pracownik zachowuje prawo do 80% wynagrodzenia, chyba że obowiązujące u danego pracodawcy przepisy prawa pracy przewidują wyższe wynagrodzenie z tego tytułu;
- wypadku w drodze do pracy lub z pracy albo choroby przypadającej w czasie ciąży – w okresie wskazanym w pkt 1 – pracownik zachowuje prawo do 100% wynagrodzenia;
- poddania się niezbędnym badaniom lekarskim przewidzianym dla kandydatów na dawców komórek, tkanek i narządów oraz poddania się zabiegowi pobrania komórek, tkanek i narządów – w okresie wskazanym w pkt 1 – pracownik zachowuje prawo do 100% wynagrodzenia.
- dłużej niż 3 miesiące – gdy pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy krócej niż 6 miesięcy. Wynagrodzenie to oblicza się według zasad obowiązujących przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku chorobowego i wypłaca za każdy dzień niezdolności do pracy, nie wyłączając dni wolnych od pracy. Jeżeli niezdolność do pracy trwa dłużej niż wskazane powyżej okresy, pracownikowi przysługuje zasiłek chorobowy.
Przebywając na L4 i będąc objętym ubezpieczeniem, przysługuje wynagrodzenie chorobowe, a następnie zasiłek chorobowy. Wynagrodzenie chorobowe lub zasiłek chorobowy mogą pobierać wszyscy, którzy nieprzerwanie podlegali ubezpieczeniu przez 30 dni (pracownicy na etacie) oraz 90 dni (osoby pracujące na umowie-zlecenie opłacające składki chorobowe). Każde zwolnienie lekarskie musi wystawić lekarz. Powinien zbadać pracownika i wystawić diagnozę, wedle której ze względu na stan zdrowia potrzebuje on odpoczynku od pracy zawodowej. Kłopoty ze zdrowiem mogą dotyczyć zarówno przypadłości fizycznych (np. przeziębienie, grypa), jak i psychicznych – zwolnienie lekarskie może również wystawić lekarz psychiatra. Warto przy tym pamiętać, że niezdolność do pracy nie może być uznana za przyczynę uzasadniającą wypowiedzenie umowy o pracę. Pracownik w takiej sytuacji podlega ochronie przed wypowiedzeniem. Przepisy przewidują jednak, że pracodawca może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia, jeżeli niezdolność pracownika do pracy wskutek choroby trwa:
- dłużej niż 3 miesiące – gdy pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy krócej niż 6 miesięcy,
- dłużej niż łączny okres pobierania z tego tytułu wynagrodzenia i zasiłku oraz pobierania świadczenia rehabilitacyjnego przez pierwsze 3 miesiące – gdy pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy co najmniej 6 miesięcy lub jeżeli niezdolność do pracy została spowodowana wypadkiem przy pracy albo chorobą zawodową.
L4 – planowane zmiany przepisów
Podstawa wymiaru zasiłku chorobowego jest ściśle powiązana z wysokością minimalnego wynagrodzenia. Od 1 stycznia 2025 roku osoby zarabiające najniższą krajową mogą liczyć na 4666 zł brutto miesięcznie. To o 366 zł więcej od wynagrodzenia, które obowiązywało od 1 lipca 2024 roku. To oznacza, że od stycznia 2025 roku pracownicy przebywający na zwolnieniu lekarskim mogą liczyć na wyższe wynagrodzenie chorobowe. To pierwsza, ale nie jedyna zmiana jaka nastąpi w 2025 roku.
Podstawa wymiaru zasiłku chorobowego to kwota minimalnego wynagrodzenia pomniejszona o 13,71 proc. (493,56 zł) – to składki potrącone przez pracodawcę na ubezpieczenie emerytalne, rentowe oraz chorobowe.
Wszystkie wskazuje na to, że w 2025 pojawią się kolejne zmiany w zasadach wynagradzania pracowników na L4. Jakie? Pracownik przebywający na L4 będzie mógł – bez groźby utraty pieniędzy z ZUS – np. podpisać fakturę, czy odpisać na e-maila, wyjechać za granicę czy wykonywać inną pracę. Zmieni się także kwestia płatności za L4 – będzie wynosić ona 90 albo 100 proc. Prace nad tym projektem trwają, a główną ideą która im przyświeca jest rezygnacja z „karania” za chorobę pracownika lub pracodawcę. Dziś tak to trochę wygląda. Pracownik jest karany tym, że otrzymuje mniejsze wynagrodzenie, a pracodawca tym, że musi znaleźć zastępstwo za nieobecnego pracownika i pokrywać koszty wynagrodzenia chorobowego, czyli 80 proc. pensji. Do tej pory zwolnienie chorobowe, czyli popularne L4, było płatne w 80 proc. Przez pierwsze 33 dni zwolnienia obowiązek wypłaty spoczywał na pracodawcy (14 dni w przypadku osób 60 plus), a dopiero od 34. dnia płacił ZUS. Obecnie to Zakład Ubezpieczeń Społecznych będzie pokrywał L4 od pierwszego dnia.
Podsumujmy zatem, co zmieni się w L4 od 2025 roku?
- pojawienie się zezwolenia na wykonywanie incydentalnych czynności (odebranie np. telefon od szefa, podpisanie faktury czy odpisanie na służbowego e-maila),
- wprowadzenie możliwości wykonywania pracy podczas przebywania na zwolnieniu lekarskim (jest to ważne dla osób pracujących w więcej niż jednym miejscu),
- ewentualną nieobecność w miejscu zamieszkania trzeba będzie udokumentować względami zdrowotnymi lub koniecznością podjęcia „czynności incydentalnych” (wizyta u lekarza, wyjście na badania, czy po zakupy spożywcze),
- 90 lub 100 proc. płatnego L4.
Jak będą brzmiały finalne regulacje? Co to zmieni w podejściu pracodawców i w sytuacji pracowników? Czy projekt przyniesie zakładane korzyści, a może stanie się dodatkowym narzędziem manipulacji? Tego dowiemy się obserwując przebieg prac nad przepisami. Jeśli chcecie być z nimi na bieżąco polubcie nasz profil na portalu Facebook i LinkedIn. Dzielimy się tam aktualnościami ze świata księgowości, podatków i nie tylko. Dołączcie do nas!