Umowa o dzieło – czym jest i jakie daje korzyści?
Umowa o dzieło to popularna forma współpracy, szczególnie w środowisku wolnych zawodów. Często jest mylnie postrzegana jako mniej korzystna, jednak dobrze zastosowana może przynieść konkretne zalety. Dlatego warto zrozumieć, czym dokładnie jest ta umowa i jakie ma skutki podatkowe oraz formalne.
Co to jest umowa o dzieło?
Umowę o dzieło reguluje Kodeks cywilny. Zgodnie z artykułem 627, wykonawca zobowiązuje się do wykonania oznaczonego dzieła, a zamawiający – do wypłaty wynagrodzenia. Oznacza to, że taka umowa musi prowadzić do konkretnego rezultatu. Może być to rezultat materialny (np. przedmiot) lub niematerialny (np. projekt graficzny).
W przeciwieństwie do umowy zlecenia, umowa o dzieło nie dotyczy wykonywania pracy powtarzalnej. Dlatego nie może być stosowana w sytuacjach, w których obowiązki są cykliczne lub nadzorowane przez pracodawcę. W takich przypadkach lepszym rozwiązaniem będzie umowa zlecenie, umowa o pracę lub kontrakt B2B.
Przykłady dzieł w umowie o dzieło
Dzieła materialne:
- obraz,
- mebel na zamówienie,
- rękodzieło,
- baner reklamowy.
Dzieła niematerialne:
- artykuł ekspercki,
- projekt logo lub strony internetowej,
- tekst piosenki,
- nagranie kursu online.
Dzięki temu, że umowa dotyczy konkretnego rezultatu, znajduje zastosowanie głównie w branżach kreatywnych. Co więcej, pozwala na większą elastyczność we współpracy z osobami nieprowadzącymi działalności gospodarczej.
Umowa o dzieło a podatki
Opodatkowanie umowy o dzieło zależy od wysokości wynagrodzenia oraz od tego, czy przenoszone są prawa autorskie.
| Wynagrodzenie | Podatek | Forma |
|---|---|---|
| do 200 zł | 12% | zryczałtowany |
| powyżej 200 zł | 12% lub 32% | na zasadach ogólnych |
Co istotne, koszty uzyskania przychodu wynoszą standardowo 20%. Jednak gdy umowa przewiduje przeniesienie praw autorskich, koszty te wzrastają do 50%. W rezultacie kwota podatku jest znacznie niższa.
Umowa o dzieło a składki ZUS
W większości przypadków umowa o dzieło nie podlega obowiązkowym składkom ZUS. Oznacza to, że nie trzeba odprowadzać składki zdrowotnej ani emerytalnej. Dzięki temu osoby wykonujące dzieła otrzymują wyższe wynagrodzenie netto.
Mimo to istnieją wyjątki. Jeżeli umowę zawiera się z własnym pracodawcą lub z pracownikiem przebywającym na urlopie macierzyńskim, to wówczas podlega ona oskładkowaniu. W takich sytuacjach konieczne jest zgłoszenie jej do ZUS za pomocą formularza ZUS RUD.
Korzyści z umowy o dzieło
Zatrudnienie na podstawie umowy o dzieło niesie wiele zalet – zarówno dla wykonawcy, jak i zamawiającego. Przede wszystkim:
- brak obowiązkowych składek ZUS,
- możliwość zastosowania 50% kosztów uzyskania przychodu,
- proste rozliczenia podatkowe,
- elastyczność w zakresie czasu i miejsca wykonania dzieła.
Warto też dodać, że od 2023 roku kwota zmniejszająca podatek obowiązuje również w przypadku umowy o dzieło. Dodatkowo, dla wynagrodzeń do 200 zł brutto, obowiązuje uproszczony sposób opodatkowania.
Kiedy nie stosować umowy o dzieło?
Mimo wielu zalet, umowa o dzieło nie jest odpowiednia w każdej sytuacji. Nie należy jej zawierać, jeśli:
- praca ma charakter powtarzalny lub ciągły,
- pracownik wykonuje zadania pod nadzorem,
- efekt pracy jest trudny do określenia jako konkretne dzieło.
W takich przypadkach lepiej sprawdzi się umowa zlecenie lub klasyczna umowa o pracę.
Podsumowanie
Umowa o dzieło to korzystne rozwiązanie, jeśli zostanie zastosowana zgodnie z przepisami. Pozwala ograniczyć formalności, daje większą swobodę i może być bardziej opłacalna podatkowo. Należy jednak pamiętać, że nie nadaje się do każdej formy współpracy.
Potrzebujesz pomocy w przygotowaniu takiej umowy? Skontaktuj się z naszym biurem rachunkowym. Pomożemy Ci zadbać o dokumenty, podatki i obowiązki wobec ZUS.
