Koszty działalności – co i jak odliczać?

Prowadzając działalność, ponoszenie kosztów to stały i nieuchronny proces towarzyszący niemalże na każdym etapie. Zaczynając od otwarcia własnej firmy, po jej rozwój, budowanie zespołu, zdobywanie klientów. Dlatego też tak istotne dla przedsiębiorców jest posiadanie wiedzy i świadomości czym w rzeczywistości są te koszty oraz jak i kiedy możemy je odliczać od podatku. Na tym skupimy się w dzisiejszym tekście. Podsumowaliśmy najważniejsze informacje na ten temat i przygotowaliśmy kilka praktycznych wskazówek, niezależnie od tego jaki rodzaj działalności prowadzicie.

Co musisz wiedzieć o kosztach działalności?

Zacznijmy od podsumowania kilku podstawowych informacji. Kosztami uzyskania przychodów są wszelkie koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania i zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 ustawy o PIT. Jeżeli wydatki spełniają tę definicję, a dodatkowo są bezpośrednio związane są z prowadzoną działalnością mogą stanowić koszt podatkowy. Oczywiście muszą być przy tym odpowiednio i prawidłowo udokumentowane. Jeśli korzystacie z usług biura rachunkowego, nie musicie się tym przejmować. Co jeszcze powinniście wiedzieć o kosztach? Jedną z klasyfikacji jest podział na koszty stałe oraz zmienne. Czym się różnią i charakteryzują?

Bez względu na rodzaj opodatkowania działalności, możemy wyróżnić koszty pośrednie oraz bezpośrednie. Koszty bezpośrednie to takie, które mają bezpośredni związek z uzyskaniem przychodu w prowadzonej działalności gospodarczej – na przykład zakup materiałów do produkcji. Natomiast koszty pośrednie wszystkie koszty, które nie są bezpośrednio związane z przychodem, a z drugiej strony dotyczą wydatków związanych z firmą (np. opłaty na czynsz biura, media, obsługa księgowa). W przypadku podatników prowadzących księgi rachunkowe, zgodnie z ustawą o rachunkowości, wyróżniamy również koszty stałe oraz zmienne.

Koszty zmienne to takie koszty, które związane są bezpośrednio z produkcją. Ich wielkość jest zależna od wielkości produkcji. Uwzględniając zmianę produkcji – wraz z jej wzrostem koszty zmienne rosną, a z jej spadkiem – zmniejsza się wartość kosztów zmiennych. Jeśli produkcja równa się 0, koszty zmienne również będą na tym poziomie. Co ważne, koszty zmienne nie wchodzą w skład kosztów stałych i dzielimy je na poszczególne kategorie, takie jak koszty proporcjonalne, progresywne – następuje wzrost kosztów zmiennych wraz ze wzrostem produkcji, degresywne i regresywne.

A czym są koszty stałe? Jak można się domyślać, w przeciwieństwie do kosztów zmiennych – nie ulegają zmianie wraz ze zmianą wielkości produkcji. W tym przypadku zmniejszenie produkcji nie wpływa na zmianę kosztów stałych. Co ważne, koszty stałe są niezmienne w szerokim okresie czasu, jednak nie oznacza to, że ich wartość zawsze jest ta sama. Jest zależna między innymi od warunków ekonomicznych. Innym czynnikiem wpływającym na koszty stałe może być zmiana technologii lub organizacji przedsiębiorstwa. Podobnie jak w przypadku kosztów zmiennych, stałe również dzielimy na kategorie, a zaliczyć do nich możemy na przykład ubezpieczenie sprzętu, czynsz za najem budynku, wynagrodzenie administracji itd.


W przypadku księgowości uproszczonej nie ma potrzeby rozróżniania kosztów na stałe czy zmienne. Podział ten wymagany jest w księgach rachunkowych. W podatkowej księdze przychodów i rozchodów wydatki, które nie stanowią kosztu, nie podlegają wpisowi do księgi (NKUP). Dlatego ważne jest, aby posiadać aktualną wiedzę na temat przepisów i bieżących zmian podatkowych. Choćby po to, aby prawidłowo rozpoznać, jakie wydatki stanową koszt uzyskania przychodu i kiedy możemy je odliczyć.

Kiedy i jakie koszty możemy odliczać?

Najważniejsza zasada: aby dany koszt można było odliczyć od przychodów firmy, musi istnieć między nimi związek przyczynowo skutkowy. Co więcej, powinien być to związek, który w razie potrzeby, albo kontroli finansowej, można wykazać i uargumentować. To właśnie od tej argumentacji zależy klasyfikacja kosztów. Kolejna ważna sprawa, to kwestia rejestracji kosztów, najlepiej w formie faktur VAT, aby potem móc wykazać je przed Urzędem Skarbowym. Dzięki temu mamy możliwość obniżenia podatku dochodowego, którego podstawą obliczenia jest dochód, a nie przychód. Dochód natomiast to nic innego niż przychód pomniejszony o koszty. Włączanie wydatków w koszty firmy, opłaca się zatem każdemu. Pozostaje tylko pytanie, co można wliczyć w koszty firmowe?

Wigilia firmowa kosztem? Sprawdź szczegóły!

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych zawiera spis wydatków, które z założenia nie mogą stanowić kosztów uzyskania przychodów. Przed ujęciem wydatku w Podatkowej Księdze Przychodów i Rozchodów trzeba sprawdzić, czy nie znajduje się na tej liście.

Znacie najważniejszą zasadę, a jak się ona przekłada na kwestie praktyczne? Poniżej przygotowaliśmy przykładową listę produktów i usług, które z powodzeniem można wliczyć koszty działalności gospodarcze (pamiętając, o czym wspomnieliśmy dotychczas):

  • koszty związane z założeniem działalności gospodarczej, koszty rejestracji;
  • środki trwałe – czyli wszystkie urządzenia, maszyny, auta i sprzęt firmowy;
  • materiały, z których tworzycie swoje produkty;
  • szkolenia i kursy (np. językowe);
  • wartości niematerialne i prawne – czyli wszystkiego rodzaju licencje oprogramowania, koszty autorskiego, majątkowego;
  • meble i akcesoria biurowe;
  • czynsz za najem biura, albo np. sali konferencyjnej. Nawet prowadząc działalność we własnym mieszkaniu część czynszu i innych opłat można wrzucić w koszty;
  • koszty remontu budynku i pomieszczeń biura;
  • rachunki – za media, prąd, Internet, telefon itd.
  • wynagrodzenie pracowników – można je wliczać w koszty, w miesiącu za które były należne;
  • reklama – czyli wszystkie koszty poniesione na działalność promocyjną i marketingową firmy;
  • wydatki na stronę internetową, prowadzenie kanałów społecznościowych;
  • środki czystości;
  • delegacje – wyjazdy i podróże służbowe związane z prowadzoną działalnością;
  • paliwo;
  • outsourcing – czyli usługi księgowe, prawne albo informatyczne świadczone przez zewnętrzne firmy;
  • polisy ubezpieczeniowe – musi jednak obejmować składniki firmy, np. służbowe auto, siedzibę firmy;
  • odzież – zarówno firmowe uniformy, odzież ochronna itp.;
  • wszelkiego rodzaju sprzęt elektroniczny i biurowy niezbędny do prowadzenia działalności;
  • książki – poradniki, prenumeraty branżowych magazynów i pism, które bezpośrednio wiążą się z naszą działalnością;
  • targi i wydarzenia branżowe;
  • bilety komunikacji zbiorowej, przejazd taksówkami.

Lista kosztów, które możemy odliczyć od podatku jest długa i indywidualna. Wiele zależy od rodzaju prowadzonej działalności, od charakteru firmy, jej potrzeb, oraz od tego czy można to bezpośrednio połączyć z uzyskiwanym przychodem. Dlatego dobrze będzie swoje pomysły skonsultować z księgową 🙂

Pamiętajcie, im bardziej ta zależność jest oczywista, tym lepiej. Jeśli Urząd Skarbowy będzie mieć wątpliwości, inną interpretację niż Wy, może to generować niepotrzebne zamieszanie i problemy. Jak tego uniknąć? Kierowanie się własną intuicją może być niewystarczające, dlatego zachęcamy do skorzystania z opieki księgowej specjalistów z naszego biura rachunkowego. To gwarancja, że finanse i rozliczenia firmy będą dobrze zorganizowane i prawidłowo prowadzone.

Jeśli prowadzicie własną firmę i potrzebujecie takiego wsparcia oraz poczucia bezpieczeństwa, zachęcamy do bezpośredniego kontaktu!