Tag: kadry

Urlop na żądanie

Urlop na żądanie – czy pracodawca może odmówić?

11 kwietnia 2024

Pracownikowi zatrudnionemu na podstawie umowy o pracę w ciągu roku przysługują cztery dni urlopu na żądanie. Wniosek o urlop na żądanie należy złożyć najpóźniej w dniu korzystania z tego urlopu. To jednak nie wszystko co powinniście wiedzieć na ten temat. Wokół tego tematu pojawiają się często dodatkowe pytania i wątpliwości, które postanowiliśmy rozwiać w dzisiejszym artykule.

Czy pracodawca ma obowiązek wyrazić zgodę na urlop na żądanie? Kiedy może odmówić? Co jeszcze warto wiedzieć i co na ten temat mówią przepisy? Zapraszamy na nasze podsumowanie!

Urlop na żądanie – najważniejsze informacje

Podstawą prawną określającą możliwość urlopu na żądanie jest Kodeks pracy, a dokładniej zawarty w nim przepis art. 167(2), który brzmi następująco: „Pracodawca jest obowiązany udzielić na żądanie pracownika i w terminie przez niego wskazanym nie więcej niż 4 dni urlopu w każdym roku kalendarzowym. Pracownik zgłasza żądanie udzielenia urlopu najpóźniej w dniu rozpoczęcia urlopu. To nie wszystko. W dalszej części wyjaśniono, że łączny wymiar urlopu wykorzystanego przez pracownika na zasadach i w trybie określonym w przepisach, nie może przekroczyć w roku kalendarzowym 4 dni, niezależnie od liczby pracodawców. Pierwszy wniosek? Dni urlopu na żądanie przysługują zatem każdemu dokładnie w takim samym wymiarze. Urlop na żądanie wliczany jest do ogólnego wymiaru urlopu wypoczynkowego, ale to część urlopu pozostawiona do dyspozycji pracownika, co oznacza, że dni urlopu na żądanie nie są objęte planem urlopów.

Jak mogliście przeczytać w zacytowanym artykule, przepisy wymagają, aby pracownik zgłosił zamiar skorzystania z urlopu na żądanie najpóźniej w dniu rozpoczęcia tego urlopu, jednak do chwili przewidywanego rozpoczęcia pracy przez pracownika według obowiązującego go rozkładu czasu pracy. Tak jak ma to miejsce w przypadku urlopu wypoczynkowego zgodę udziela pracodawca. Na żądanie nie oznacza bez zgody przełożonego. Rozpoczęcie urlopu na żądanie przed udzieleniem pozwolenia przez pracodawcę może być uznane za nieusprawiedliwioną nieobecność w pracy, co z kolei jest naruszeniem podstawowych obowiązków pracowniczych (w rozumieniu art. 52 § 1 pkt 1 Kodeksu pracy). A kiedy pracodawca może odmówić takiego urlopu pracownikowi? Wyjaśniamy.

pracodawca a maile pracownika
Kliknij i dowiedz się więcej!

Urlop na żądanie, a odmowa

Co do zasady pracodawca zobowiązany jest udzielić urlopu na żądanie, jeżeli pracownik skutecznie poinformuje go o zamiarze jego wykorzystania. Odmowa jest możliwa jedynie w wyjątkowych okolicznościach. Jakich? Podpowiedzią niech będzie wyrok Sądu Najwyższego (II PK 123/09, LEX nr 551056), który orzekł:

„Obowiązek udzielenia urlopu na żądanie nie jest bezwzględny, a pracodawca może odmówić żądaniom pracownika ze względu na szczególne okoliczności, które powodują, że jego zasługujący na ochronę wyjątkowy interes wymaga obecności pracownika w pracy”.

Zmiany w Kodeksie pracy 2022
Zobacz istotne zmiany przepisów w Kodeksie pracy!

Jak możecie się domyślać, daje to pole do interpretacji i każdy przypadek należy rozpatrywać indywidualnie. Zwłaszcza, że realizacja prawa pracownika do wypoczynku jest niejako korygowana potrzebami pracodawcy, dotyczącymi konieczności obecności pracownika decyzyjnego w pracy. Urlop na żądanie może zatem spotkać się (w pewnych sytuacjach) ze zgodną z prawem odmową. Podobnie jeśli w danym roku pracownik wykorzystał już w pełni wymiar czasu pracy – urlop na żądanie nie będzie mu przysługiwał w tym okresie. Warto to przy tym pamiętać, że często ma znaczenie sposób w jaki zgłaszamy UNŻ pracodawcy. Robienie tego na ostatnią chwilę może nie być najlepszym rozwiązaniem – może skutkować odmową i pogorszeniem stosunków z pracodawcą. Z drugiej strony, z urlopu na żądanie korzysta się często w awaryjnych i wyjątkowych sytuacjach. Natomiast jeśli tylko możecie uprzedzić i poprosić o zgodę wcześniej – zdecydowanie warto to zrobić.

Tak jak wspominaliśmy – każdy przypadek może być nieco inny. Mimo, że brzmienie przepisów jest jednakowe dla wszystkich, warto wziąć pod uwagę indywidualne czynniki. Jeśli Twoja firma potrzebuje dodatkowe wsparcia w obszarze kadr i HR, zachęcamy do kontaktu z naszym biurem rachunkowym. Nie tylko pomożemy w bieżących wyzwaniach i organizacji, we wdrożeniu regulacji prawnych w firmie, ale też podpowiemy konkretne rozwiązania, które przyniosą korzyści zarówno pracodawcy, jak i samym pracownikom!

Zapraszamy do kontaktu!

obowiązki pracodawcy

Długi pracownika – co oznaczają dla pracodawcy?

4 lipca 2023

Jeśli jesteś przedsiębiorcą, który zatrudnia pracowników, nie trzeba Ci szczególnie tłumaczyć, że wiąże się to z określonymi obowiązkami, które trzeba wypełniać. Są one związane z różnymi obszarami. Zarówno te, które bezpośrednio łączą się z przepisami prawa, wykonywanymi obowiązkami służbowymi, ale też te związane z finansami i długami pracownika. Pracodawca, który zatrudnił nową osobę w swojej firmie, w pewnym zakresie staje się za nią odpowiedzialny i mimo, że nie musi oczywiście regulować długów pracowników, jest zobowiązany do wypełnienia określonych formalności z tym związanych.

W dzisiejszym artykule opowiemy szerzej jakie są to formalności i obowiązki pracodawcy, oraz co grozi przedsiębiorcy jeśli ich nie dopilnuje. Zapraszamy!

Obowiązki pracodawcy w związku z długami pracownika

Gdy pracownik, nie spłaca swoich zobowiązań, jego dług trafia do windykacji, a następnie do komornika. To standardowa drogą niemal w każdym przypadku. Podobnie jak fakt, że w przypadku postępowania egzekucyjnego wobec pracownika, który nie spłaca swojego zadłużenia pojawia się zajęcie wynagrodzenia za pracę. W chwili dokonania zajęcia pracownik na dobrą sprawę nie musi robić nic, z kolei pracodawca zostaje obciążony dodatkowymi obowiązkami.

W przypadku rozpoczęcia postępowania egzekucyjnego i zajęcia wynagrodzenia za pracę, oprócz zawiadomienia dłużnika, komornik wzywa również pracodawcę, aby nie wypłacał on dłużnikowi wynagrodzenia poza częścią wolną od zajęcia. Oczywiście każda sytuacja może być trochę inna, ale zazwyczaj pracodawca w takiej sytuacji jest zobowiązany do przekazywania zajętej części wynagrodzenia bezpośrednio wierzycielowi lub komornikowi. Szczegóły znajdują się przesłanym do pracodawcy dokumencie. Komornik natomiast jest zobowiązany do pouczenia pracodawcy o skutkach niezastosowania się przez niego do wezwania i niedopełnienia wskazanych obowiązków. To ważny aspekt i opowiemy o tym na końcu wpisu.

A na czym dokładnie polegają obowiązki pracodawcy po otrzymaniu wezwania komorniczego związanego z długiem pracownika? Określa to art. 882 Kodeksu postępowania cywilnego, zgodnie z którym pracodawca w ciągu tygodnia od odebrania wezwania ma obowiązek:

  • przedstawienia zestawienia wynagrodzenia dłużnika za pracę za okres trzech miesięcy poprzedzających zajęcie,
  • podania, w jakiej kwocie i w jakich terminach zajęte wynagrodzenie będzie przekazywane wierzycielowi;
  • w przypadku przeszkód do wypłacenia wynagrodzenia za pracę, złożenia oświadczenia o rodzaju tych przeszkód,
  • przekazanie kwoty należnej pracownikowi z zajętego wynagrodzenia bezpośrednio do rąk wierzycieli lub komornika.

Co więcej, pracodawca ma obowiązek dokonania adnotacji o zajęciu na świadectwie pracy i przekazane informacji o zajęciu do nowego pracodawcy dłużnika. Nowy pracodawca ma obowiązek realizować zajęcie od chwili otrzymania zawiadomienia lub świadectwa. Musi też zawiadomić komornika o zatrudnieniu pracownika.

Kolejnym obowiązkiem pracodawcy jest także wyliczenie kwoty, którą może przekazać wierzycielom. Co ciekawe może też (ale nie musi) złożyć na wniosek pracownika oświadczenie, że wynagrodzenie jest jedynym źródłem utrzymania pracownika i wnioskować o przekazanie do 50% wynagrodzenia. Jeśli chodzi o samą kwotę zajęcia, zgodnie z przepisami nie może być wyższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę. Dla przypomnienia: w roku 2022 to 3010 zł brutto. Oznacza to, że pracodawca ma obowiązek odliczyć od wynagrodzenia pracownika składki na ubezpieczenie społeczne, zaliczkę na podatek dochodowy oraz pozostawia pracownikowi kwotę minimalnego wynagrodzenie netto.

A co z pracownikami zatrudnionymi w niepełnym wymiarze godzin? Tacy pracownicy są chronieni przed egzekucją wynagrodzenia w stopniu proporcjonalnym do wysokości swojego etatu. Będzie miało też znaczenie czy mówimy o dłużniku alimentacyjnym, czy nie. Od tego będzie też zależna możliwa kwota potrącenia.

Dłużnik alimentacyjny, a obowiązki pracodawcy

Warto podkreślić znaczenie i odpowiedzialność pracodawcy przy zatrudnianiu dłużnika alimentacyjnego. Zwłaszcza, że w ostatnich lata te przepisy mocno się zmieniały. Pracodawcy lub osobie działającej w jego imieniu grozi kara, jeśli pozwala pracować dłużnikowi alimentacyjnemu „na czarno”, czyli bez potwierdzenia na piśmie zawartej umowy o pracę przed dopuszczeniem do pracy, jak również gdy płaci mu „pod stołem”. Warto przy tym zaznaczyć że dłużnik alimentacyjny to osoba, wobec której toczy się egzekucja świadczeń alimentacyjnych oraz egzekucja należności budżetu państwa powstałych z tytułu świadczeń wypłacanych w przypadku bezskuteczności egzekucji alimentów, zalegająca ze spełnieniem świadczeń alimentacyjnych za okres dłuższy niż 3 mies. Pracodawca może zostać ukarany grzywną za zatrudnianie „na czarno” i wypłaty „pod stołem”, jeśli dłużnik alimentacyjny, którego to dotyczy, figuruje w KRZ (spełnia przesłanki do zamieszczenia w rejestrze). Jakie jeszcze konsekwencje grożą pracodawcy, który nie dopełni swoich obowiązków?

Co jeśli pracodawca nie dopełni swoich obowiązków?

Brak udzielenia wymaganych informacji komornikowi oraz niewywiązywanie się z przelewów na rzecz wierzycieli może grozić nałożeniem na pracodawcę kary grzywny w wysokości do 5000 zł. Co ważne, sankcja ta może być ponawiana do czasu, aż pracodawca zacznie wypełniać swoje obowiązki i dokona wymaganych przez komornika czynności. Jeśli pracownik jest obowiązany do świadczeń alimentacyjnych, a pracodawca wbrew obowiązkowi wypłaca pracownikowi wynagrodzenie wyższe niż wynikające z zawartej umowy o pracę bez dokonania potrąceń i zalega z płaceniem alimentów za okres dłuższy niż 3 miesiące, pracodawca lub osoba działająca w jego imieniu podlega karze od 1500 zł do 45 000 zł.

Jak widzicie kary za niedopilnowanie obowiązków przez pracodawcę są dotkliwe. Na pracodawcę, w związku z nieregulowanym długiem pracownika, spada szereg obowiązków, które muszą być przestrzegane, w tym tak jak już nadmieniliśmy: komunikacja i bieżące informowanie komornika o sytuacji zadłużonego pracownika, dokonywanie wyliczeń sum podlegających potrąceniu czy comiesięczne przelewanie części wynagrodzenia. Z drugiej strony warto też pamiętać, że ta sytuacja największym obciążeniem jest dla samego pracownika. Problemy finansowe, niespłacane zobowiązania, to rzadko kiedy kwestia wyboru, a cześciej efekt problemów finansowych, które nie zawsze zależą od samego zadłużonego. Sytuacje są różne i warto podejść do nich z odpowiednim zrozumieniem, nie warto natomiast szukać nielegalnych rozwiązań. To może skończyć się źle dla obu stron.

Obowiązki w związku z długami pracownika może nie są skomplikowane, ale bywają czasochłonne i mogą powodować niepotrzebne zamieszanie organizacyjne i komunikacyjne. Korzystając z obsługi biura rachunkowego macie możliwość przeniesienia tych zadań na księgowych i specjalistów biura. Dotyczy to wszelkich formalności, kontaktu z komornikiem, instytucjami, oraz dopilnowania terminów i realizacji wszystkich obowiązków. Zachęcamy do bezpośredniego kontaktu – chętnie przedstawimy więcej korzyści i udogodnień płynących ze współpracy z naszym biurem rachunkowym. Nie tylko w kwestiach kadrowych i księgowych.

Zapraszamy!

Zmiany w Kodeksie pracy 2022

Zmiany w Kodeksie Pracy w 2022r.

16 lutego 2022

Projekt nowelizacji Kodeksu Pracy we wtorek trafił do konsultacji społecznych. Oznacza to, że jeszcze w 2022 roku możemy spodziewać się zmian w Kodeksie Pracy. Wiemy też, że głównym celem wspomnianej nowelizacji jest wdrożenie dwóch unijnych dyrektyw – dyrektywy rodzicielskiej, oraz w sprawie przejrzystych i przewidywalnych warunków pracy w UE. Obie powinny być wdrożone do 1 i 2 sierpnia 2022. Na czym dokładnie polegają unijne dyrektywy? Co to w praktyce oznacza dla pracodawców i pracowników? Jakich zmian możemy się spodziewać? W dzisiejszym artykule podsumujemy najważniejsze informacje i przedstawimy planową listę zmian w Kodeksie Pracy na 2022 rok. Zapraszamy!

Główne założenia zmian w Kodeksie Pracy

Tak jak wspomnieliśmy we wstępie, głównym impulsem do zmian w Kodeksie Pracy są dwie unijne dyrektywy i teraz pochylimy się na każdą z nich. Pierwsza to dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1152 z dnia 20 czerwca 2019 r. w sprawie przejrzystych i przewidywalnych warunków pracy w Unii Europejskiej (Dz. Urz. UE. L Nr 186, str. 105). W skrócie – ma na celu zapewnić i promować przejrzystość warunków pracy wszystkich pracowników, zwłaszcza w kontekście bezpiecznego i bardziej przewidywalnego zatrudnienia. Co to oznacza w praktyce? Między innymi to, że pracodawca będzie musiał przekazywać więcej informacji o warunkach zatrudnienia. Dotyczy to na przykład szkoleń, informacje o wymiarze płatnego urlopu, procedur dotyczących rozwiązania stosunku pracy, a wszystko w terminie 7 dni od dopuszczenia pracownika do pracy.

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1158 z dnia 20 czerwca 2019 r. w sprawie równowagi między życiem zawodowym a prywatnym rodziców i opiekunów oraz uchylającej dyrektywę Rady 2010/18/UE (Dz. Urz. UE. L. Nr 188, str. 79) to drugi pakiet zmian jakie Polska musi wdrożyć do 2 sierpnia 2022 roku. W skrócie – ma na celu zapewnienie minimalnych wymagań wyrównujących sytuację kobiet i mężczyzn na rynku pracy (równego traktowania), oraz ułatwić pogodzenie życie zawodowe i rodzinne (work-life balance). W praktyce wprowadza między innymi zasady dotyczące urlopów rodzicielskich i opiekuńczych, elastyczną organizację pracy i inne rozwiązania, które mają służyć wyrównaniu szans i podziału obowiązków rodzicielskich między kobietami i mężczyznami. Musicie przyznać, że brzmi to wszystko bardzo dobrze. Zamiast jednak popadać w hurra-optymizm zachęcam przyjrzeć się dokładnej liście planowanych zmian w przepisach, których możemy spodziewać się w II kwartale 2022 roku.

Zajrzyjcie do naszego poprzedniego wpisu, gdzie podsumowaliśmy wszystko co powinniście wiedzieć odnośnie ZUS-u w 2022 roku!

Lista zmian w Kodeksie Pracy 2022r.

Poniżej prezentujemy najważniejsze zmiany dla pracodawców i pracowników, przewidzianych w nowelizacji Kodeksu Pracy w 2022 roku. Oczywiście należy założyć, że zarówno ich ilość, jak i ostateczny kształt, mogą ulec zmianie. Z drugiej strony można podejrzewać, że zdecydowania większość wspomnianych przepisów zostanie wdrożonych, z uwagi na wymagania i terminy UE.

  • Zmiany w umowach na okres próbny – pracownik, który wykonywał pracę u danego pracodawcy przez co najmniej pół roku (wliczając w to umowy na okres próbny), będzie miał prawo do wystąpienia o formę zatrudnienia z bardziej przewidywalnymi i bezpieczniejszymi warunkami. A pracodawca? Pracodawca będzie miał obowiązek w ciągu miesiąca pisemnie odpowiedzieć, wliczając w to uzasadnianie. Co więcej pojawi się możliwość ponownego zawarcia umowy o pracę na okres próbny z tym samym pracownikiem, jeśli będzie zatrudniony do wykonywania innego rodzaju pracy.
  • Zmiany w urlopach rodzicielskich. To jeden z głównych pakietów zmian, który przewiduje między innymi zmiany w urlopach ojcowskich, wprowadzenie bezpłatnego urlopu opiekuńczego, większą elastyczność pracy. Urlopy rodzicielskie mają być przede wszystkim dłuższe. Z 32 tygodni (w przypadku urodzenia jednego dziecka) i 34 tygodni (w przypadku urodzenia więcej niż jednego dziecka), ma zostać wydłużony odpowiednio do 41 i 43 tygodni. Po zmianach w Kodeksie Pracy, prawo do urlopu rodzicielskiego będzie indywidualnym prawem każdego rodzica i nie będzie jak dotychczas uzależnione od wykorzystanego urlopu macierzyńskiego. Każdy rodzic uzyska gwarancje 9 tygodni urlopu, który nie będzie mógł być przeniesiony na drugiego rodzica.
  • Zmiany w zasiłku macierzyńskim, czyli zwiększenie wysokości zasiłku macierzyńskiego za cały okres urlopu rodzicielskiego i ustalenie go na poziomie 70% podstawy wymiaru zasiłku. To korzystna zmiana, zwłaszcza gdy weźmiemy pod uwagę, że aktualnie zasiłek macierzyński wypłacany jest w wysokości 100% podstawy zasiłku za pierwsze 6 tygodni urlopu rodzicielskiego i 60% podstawy wymiaru zasiłku – za pozostałą cześć tego urlopu. W praktyce oznacza to zatem, że zasiłek za okres urlopu macierzyńskiego wynosi około 67,5% i możemy mówić o 2,5% podwyżce.
  • Urlop opiekuńczy – to kolejna zmiana, a w zasadzie nowość w Kodeksie Pracy. Na czy ma polegać? Pracownik który musi zapewnić osobistą opiekę dziecku (albo innemu członkowi rodziny) wymagającemu znacznej opieki (lub wsparcia) z poważnych względów medycznych – może wykorzystać na ten cel 5 dni bezpłatnego urlopu opiekuńczego.
  • Zatrudnienie u innego pracodawcy – zmiana polegająca na zagwarantowaniu pracownikowi możliwości jednoczesnego zatrudnienia u innego pracodawcy. Bez ryzyka gorszego traktowania pracownika z tego powodu.
  • Zwolnienie z pracy – w tym przypadku zmiana będzie dotyczyć zwolnienia z pracy z powodu siły wyższej. W Kodeksie Pracy ma zostać ujęta definicja i warunki przysługujące w pilnych sprawach rodzinnych spowodowanych chorobą, wypadkiem. Zwłaszcza, gdy niezbędna jest natychmiastowa pomoc i obecność pracownika. Pracownik będzie mógł skorzystać z takiego zwolnienia w wymiarze 16 godzin w roku kalendarzowym.
  • Zmiany w szkoleniach – nowe przepisy mają gwarantować pracownikowi prawo do nieodpłatnego szkolenia, które jest konieczne do wykonywania danego rodzaju pracy. Pracodawca ma być zobowiązany do zapewnienia takiego szkolenia bezpłatnie, w godzinach pracy i wliczając je do czasu pracy pracownika
  • Elastyczna praca – chodzi przede wszystkim o rodziców dzieci do 8 roku życia. Pracodawcy nie będą mogli zlecać (bez zgody pracownika) pracy w nocy, delegacji czy pracy w nadgodzinach pracownikom opiekującym się dzieckiem do 8 lat. Co więcej, o przyczynach odmowy dotyczącej np. udzielenia pracy zdalnej lub zgody na indywidualny czas pracy, pracodawca będzie musiał poinformować pracownika pisemnie.
  • Urlop ojcowski – jeśli chodzi o wymiar tego urlopu pozostanie prawdopodobnie bez zmian. Aktualne 14 dni jakie obowiązuje w przepisach mieści się w unijnej dyrektywie. Zmiany pojawią się natomiast w kontekście skróceniu okresu, do którego można skorzystać z tego uprawnienia. Obecnie ojciec może wykorzystać gwarantowane 14 dni do ukończenia przez dziecko 24 miesiąca życia. Po nowelizacji będzie to prawdopodobnie okres do 12 miesięcy (od dnia urodzenia dziecka).
  • Zakaz zwalniania pracowników w czasie ciąży i urlopu macierzyńskiego – od dnia złożenia wniosku o udzielenie: urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, urlopu ojcowskiego, urlopu rodzicielskiego, opiekuńczego (lub ich części). W razie naruszeń ciężar dowodu będzie spoczywał na pracodawcy, a pracownik będzie musiał jedynie uprawdopodobnić, że do określonego naruszenia doszło.
  • Świadectwo pracy. Od 1 tys. do nawet 30 tys. zł może zapłacić pracodawca, który nie wyda pracownikowi w terminie świadectwa pracy. Wydłużone zostaną natomiast terminy związane z prostowaniem świadectwa pracy na wniosek pracownika – z 7 dni na 14 dni. Do Kodeksu pracy wprowadzone zostaną także nowe przepisy dotyczące sytuacji, w których pracodawca nie wyda pracownikowi świadectwa pracy – pracownik będzie miał prawo wystąpienia do sądu pracy z żądaniem zobowiązania pracodawcy do wydania świadectwa pracy.
  • Wypowiedzenie umowy na czas określony – pojawi się dodatkowy obowiązek dla pracodawcy, uzasadniania wypowiedzenia takich umów. Dotychczas pracodawca uzasadniał jedynie rozwiązanie umowy na czas nieokreślony.

Tak jak wspomnieliśmy, proces konsultacji nowelizacji Kodeksu Pracy dopiero się rozpoczął ale patrząc na wymagane terminy – raczej nie potrwa długo. Możemy spodziewać się, że zmiany będą pewnego rodzaju rewolucją (kolejną po Polskim Ładzie), która może nie wywróci do góry nogami życia pracodawców i pracowników ale wprowadzi szereg nowych, istotnych przepisów. Na pewno poinformujemy Was, gdy będziemy znać już wszystkie szczegóły i detale. Jeśli nie chcecie ich przeoczyć, zachęcamy do obserwowania naszego profilu na Facebooku. Pamiętajcie, że jeśli będziecie mieć problem z ich odpowiednim zrozumieniem i wdrożeniem w firmie – skontaktujcie się z nami. Nasze biuro rachunkowe świadczy nie tylko usługi księgowe ale też kompleksową, profesjonalną opiekę kadrową.

Zapraszamy!

Rozwiązanie umowy zlecenie - podsumowanie

Rozwiązanie umowy zlecenie

20 października 2021

Umowa zlecenie to jedna z najpopularniejszych form zatrudnienia. Nadal jest powszechnie i chętnie stosowana. Z wielu powodów. Jednym z głównych jest większa swoboda i elastyczność – zarówno dla pracodawcy i pracownika. W dzisiejszym artykule podsumowaliśmy najważniejsze informacje dotyczące umowy, jej najważniejszych cech i przepisów o których warto pamiętać. Podpowiadamy też jak rozwiązać umowę zlecenia i udostępniamy darmowy wzór wypowiedzenia do pobrania. Zapraszamy!

Umowa zlecenie – podstawowe informacje

Umowa zlecenie jest umową cywilnoprawną – przy jej zawieraniu, wykonywaniu i rozwiązywaniu zastosowanie mają przepisy Kodeksu cywilnego (Art. 734-751), a nie Kodeksu pracy. W praktyce jest to zobowiązanie jednej osoby (zleceniobiorcy) do wykonania określonej czynności, pracy, dla innego podmiotu (zleceniodawcy), na warunkach określonych w umowie. Tak jak wspomnieliśmy na wstępie – umowa zlecenie daje większą elastyczność współpracy – między innymi dzięki możliwości wykonywania obowiązków poza siedzibą zleceniodawcy. Bez ciągłego nadzoru. Nie ma co ukrywać, że dużą zaletą umowy zlecenie jest też brak konieczności opłacania składek na ubezpieczenie chorobowe (jak również brak składek od zleceniobiorcy, który jest studentem). Porównując ją do umowy o pracę, generuje zdecydowanie mniejsze koszty.

Całkiem niedawno, na naszym blogu pojawił się artykuł dotyczący rozwiązania umowy o pracę. Udostępniliśmy w nim darmowe wzory wypowiedzeń i informacje, które mogą być dobrym uzupełnieniem dzisiejszego tematu.

Umowa zlecenie jest umową starannego działania. Oznacza to, że przy tej formie zatrudnienia ważny jest fakt wykonywania określonej pracy, a nie jej efekt. Inaczej jest np. w przypadku umowy o dzieło, gdzie istotny będzie jej efekt, a nie fakt wykonywania. Pracujący na podstawie umowy zlecenia może wykonywać zadania w dowolnych godzinach i miejscu. Oczywiście dobrze, aby stało się to elementem ustaleń między stronami, natomiast co do zasady zleceniodawca nie może nakazać pracy w określonym miejscu. Umowa zlecenie daje zatem dużą swobodę. Warto jednak pamiętać, że chodzi nie tylko o jej zawieranie, realizację ale też rozwiązanie. Dziś skupimy się na tym drugim wątku.

Rozwiązanie umowy zlecenie

Umowa zlecenie zostaje uznana za zakończoną, gdy dojdzie do wykonania przedmiotu umowy lub zostanie rozwiązana w drodze wypowiedzenia. Co ważne, istnieje możliwość jednostronnego rozwiązania zawartej umowy poprzez jej wypowiedzenie. Dotyczy to także zarówno umowy zlecenia zawartej na czas określony i nieokreślony.

Zasady wypowiadania umów zlecenia określa art. 746 Kodeksu Cywilnego. Zgodnie z przepisami, zleceniodawca może wypowiedzieć zlecenie w każdym czasie. Powinien jednak zwrócić zleceniobiorcy wydatki, które ten poczynił w celu należytego wykonania zlecenia. Zleceniodawca zobowiązany jest też uiścić zleceniobiorcy część wynagrodzenia odpowiadającą jego dotychczasowym czynnościom. Co więcej, jeżeli wypowiedzenie nastąpiło bez ważnego powodu, powinien on naprawić szkodę. O szkodzie może być mowa, gdy zlecenie jest odpłatne, a wypowiedzenie nastąpiło bez ważnego powodu. A jak dokładnie należy rozumieć określenie: ważny powód?

Pojęcie to może być różnie odbierane i interpretowane. To mogą być wszelkie zdarzenia mające wpływ na realizację umowy, na przykład zmiana miejsca zamieszkania zleceniobiorcy, sytuacja zdrowotna, rodzinna, zmiana profilu działalności zleceniodawcy ale też nieprawidłowe wykonywanie umowy przez zleceniobiorcę. Umowa zlecenie może zostać rozwiązana bez zachowania okresu wypowiedzenia, jednak jeżeli strony umowy wyrażają wolę ustanowienia okresu wypowiedzenia, taki zapis może i powinien pojawić się w umowie współpracy. Choćby w formie aneksu. Uprawnienie do wypowiedzenia zlecenia może zostać ograniczone w umowie, jednak nie jest dopuszczalne całkowite wykluczenie możliwości rozwiązania umowy za wypowiedzeniem. Takie ograniczenie może dotyczyć na przykład terminu wypowiedzenia. Ważne przy tym pamiętać, że okres wypowiedzenia powinien być adekwatny do czasu trwania umowy.

Przy ustalaniu terminu wypowiedzenia nie są stosowane zasady takie, jak w przypadku umowy o pracę. Nie stosuje się przepisów Kodeksu Pracy, a Kodeks Cywilny, który omawia tę kwestię w art. 110 – 116.

Wzór wypowiedzenia umowy zlecenie

Wspominaliśmy, że umowa zlecenie daje dużą swobodę. Dotyczy to jej treści, tego z kim chcemy ją podpisać i na jak długo. Oczywiście, ważne jest by umowa nie wykraczała poza ustalone normy prawa, natomiast nie ma jednego narzuconego wzoru tego dokumentu. Podobnie jest z wypowiedzeniem. Nie ma jednego uniwersalnego szablonu i nie jest on w zasadzie potrzebny. Wypowiedzenie umowy zlecenia to w praktyce prosty dokument, którego przygotowanie nie powinno być dla Was problemem. Aby oszczędzić Wam czas, udostępniamy darmowy wzór wypowiedzenia jako edytowalny dokument tekstowy (.doc). Możecie go pobrać i wykorzystać we własnym zakresie. Wystarczy kliknąć w poniższą grafikę.

Mamy nadzieję, że dzisiejszy wpis będzie dla Was pomocny. Jeśli potrzebujecie dodatkowych materiałów, poszukujecie innych szablonów dokumentów kadrowych (i nie tylko) – dajcie nam znać w komentarzach! W oparciu o Wasze sugestie przygotujemy kolejne wzory dokumentów do pobrania!