Rozliczanie delegacji firmowych
Zarządzanie firmą i bieżąca działalność często wiąże się z koniecznością odbywania podróży służbowych, zarówno na terenie kraju, jak i za granicą. Dotyczy to nie tylko właścicieli firm, ale także ich pracowników. Gdy podróż służbowa jest związana z realizacją celów firmowych, można ją zakwalifikować jako koszty uzyskania przychodu i odliczyć od podstawy opodatkowania. Wiele osób nie zdaje sobie jednak sprawy, jakie dokładnie wydatki mogą wliczyć w koszty. Jak więc prawidłowo rozliczać delegacje krajowe i zagraniczne? Jak odpowiednio je dokumentować? Jakie wydatki mogą być uznane za koszty firmowe? Na te i inne pytania odpowiemy w dzisiejszym wpisie.
Podróże służbowe – co musisz o nich wiedzieć?
Jednym z częstych problemów związanych z rozliczaniem delegacji jest poprawne rozróżnienie pojęć podróży służbowej i oddelegowania. Podróż służbowa oznacza wyjazd pracownika na polecenie pracodawcy poza miejscowość, w której znajduje się siedziba firmy lub jego stałe miejsce pracy. Oddelegowanie natomiast to sytuacja, gdy pracownik zostaje czasowo przeniesiony do wykonywania obowiązków w miejscu innym niż określone w umowie o pracę. Obie te sytuacje różnią się charakterem, a co za tym idzie, wiążą się z odmiennymi prawami i obowiązkami. Stałe wykonywanie pracy w różnych miejscach i terminach nie jest uważane za podróż służbową, podobnie jak realizowanie zadań w różnych, swobodnie wybranych przez pracownika lokalizacjach, gdy umowa obejmuje pracę na całym terenie województwa lub kraju.
Podstawą formalną każdej podróży służbowej jest polecenie wyjazdu służbowego, które jest wydawane przez pracodawcę. Choć nie jest wymagane, aby było ono sporządzane na piśmie, z praktycznego punktu widzenia jest to zdecydowanie zalecane. Pisemne polecenie wyjazdu pozwala uniknąć nieporozumień, precyzując termin, miejsce i cel podróży. Dodatkowo pracownikowi przysługują środki na pokrycie kosztów związanych z delegacją, co ułatwia jej rozliczenie. Rozróżnienie między delegacją krajową a zagraniczną jest kluczowe, ponieważ zasady ich rozliczania różnią się. Poniżej przedstawiamy najważniejsze informacje dotyczące obu typów delegacji.
Delegacje krajowe
Pierwszym elementem, który przychodzi na myśl przy rozliczaniu delegacji, jest dieta. Nie chodzi tutaj oczywiście o zdrowy sposób odżywiania, lecz o kwotę przeznaczoną na pokrycie kosztów wyżywienia pracownika podczas podróży służbowej. W zależności od tego, jaki posiłek zagwarantowano, dieta zostaje pomniejszona: o 25% przy zapewnionym śniadaniu, o 50% przy zapewnionym obiedzie i o 25% przy zapewnionej kolacji. A ile dokładnie wynosi w 2024 r.?
W przypadku delegacji krajowej pełna dieta w 2024 roku wynosi 45 zł za dobę. Sposób wyliczenia należności jest ściśle określony – bierzemy pod uwagę godzinę wyjazdu i powrotu pracownika. Jeżeli podróż była krótsza niż 8 godzin – dieta nie przysługuje, przy podróży trwającej 8-12 godzin – przysługuje 50% stawki, a w przypadku powyżej 12 godzin – przysługuje 100% diety. Jeżeli cała podróż trwa dłużej niż dobę, pracownik otrzymuje 100% diety za każdą pełną dobę.
Podczas delegacji krajowej pracodawca zapewnia pracownikowi zwrot kosztów noclegów. Wiele zależy od tego, czy koszt jest potwierdzony odpowiednim rachunkiem. Jeżeli pracownik przedstawi taki rachunek, otrzyma zwrot kosztów, który nie może jednak przekroczyć wysokości dwudziestokrotności stawki diety, czyli 900 zł. W przypadku pracownika, który nie przedstawi rachunku za nocleg, obowiązuje ryczałt w wysokości 150% diety (67,50 zł w 2024 roku). Istnieją jednak pewne warunki, które trzeba spełnić, by skorzystać z ryczałtu –nocleg musi odbywać się między godziną 21.00 a 7.00 i trwać minimum 6 godzin. A jak wygląda zwrot kosztów transportu? Obowiązuje ryczałt w wysokości 20% diety na każdą rozpoczętą dobę podróży służbowej. To do pracodawcy należy określenie, z jakiego środka transportu korzystać będzie pracownik. Jeżeli pracownik chciałby podróżować niebędącym własnością pracodawcy samochodem osobowym, ma taką możliwość – musi jednak złożyć odpowiedni wniosek i uzyskać zgodę pracodawcy. W takiej sytuacji zwrot kosztów odbywa się na podstawie obliczenia iloczynu przejechanych kilometrów i stawki za kilometr przebiegu. Określono maksymalne stawki za kilometr, które wynoszą:
- w przypadku samochodu osobowego: 0,89 zł (pojemność skokowa silnika do 900 cm3) lub 1,15 zł (pojemność skokowa silnika powyżej 900 cm3),
- w przypadku motocykla: 0,69 zł,
- w przypadku motoroweru: 0,42 zł.
Delegacje zagraniczne
W przypadku delegacji zagranicznych, zasady dotyczące diety różnią się w zależności od kraju, do którego pracownik podróżuje. Dieta przysługuje w pełnej wysokości za każdą dobę podróży (ponad 12 godzin), 1/3 diety – do 8 godzin, a połowa diety – od 8 do 12 godzin. Gdy pracodawca zapewni pracownikowi pełne wyżywienie, przysługuje 25% diety, a w przypadku częściowego wyżywienia: 15% diety za śniadanie oraz 30% za obiad i kolację. Koszty noclegu muszą być udokumentowane rachunkami lub fakturami. W przypadku braku dokumentów, przysługuje 25% limitu ryczałtu za nocleg, zależnie od kraju delegacji.
Dieta przysługuje w wysokości obowiązującej dla docelowego państwa podróży zagranicznej. W przypadku podróży zagranicznej odbywanej do dwóch lub więcej państw pracodawca może ustalić więcej niż jedno państwo docelowe. Wysokość diety za dobę podróży zagranicznej w poszczególnych państwach jest ściśle określona. Pracownikowi, który otrzymuje w czasie podróży zagranicznej należność pieniężną na wyżywienie, dieta nie przysługuje. Jeżeli należność pieniężna jest niższa od diety, pracownikowi przysługuje wyrównanie do wysokości należnej diety. Za nocleg podczas podróży zagranicznej pracownikowi przysługuje zwrot kosztów w wysokości stwierdzonej rachunkiem, w granicach limitu określonego w poszczególnych państwach w załączniku do rozporządzenia. A co z podatkiem?
Wolne od podatku dochodowego są diety i inne należności za czas podróży służbowej pracownika i podróży osoby niebędącej pracownikiem – do wysokości określonej w odrębnych ustawach lub w przepisach. Rozliczenia kosztów podróży należy dokonać w walucie otrzymanej zaliczki, w walucie wymienialnej albo w walucie polskiej, w terminie 14 dni od zakończenia podróży. Do rozliczenia należy załączyć dokumenty potwierdzające poszczególne wydatki – nie dotyczy to diet oraz wydatków objętych ryczałtami.
Mamy nadzieję, że po przeczytaniu tego wpisu większość wątpliwości dotyczących rozliczania delegacji w firmie zostały rozwiane. Być może nie wszystkie. Trudno bowiem wskazać wszystkie istotne informacje i czynniki w jednym wpisie. Dlatego też zachęcamy do współpracy i kontaktu z naszym biurem rachunkowym! Zapewnimy pełne wsparcie w sprawach księgowych, podatkowych i kadrowych, w tym oczywiście w rozliczaniu i organizacji delegacji krajowych oraz zagranicznych. Porozmawiajmy o szczegółach!