Na przedsiębiorcach ciąży obowiązek wyboru formy opodatkowania podczas rejestracji działalności. Jest to trudny wybór szczególnie dla jednoosobowych działalności oraz mikrofirm. Na szczęście, przepisy prawa polskiego dopuszczają kilka form opodatkowania, w tym również uproszczone. Należy do nich karta podatkowa oraz ryczałt. Czym się różnią i kto może z nich skorzystać?
Karta podatkowa
To najprostsza forma opodatkowania dedykowana małym firmom o niskich obrotach. Polega na dokonywaniu comiesięcznych wpłat na konto Urzędu Skarbowego w stałej wysokości do siódmego dnia każdego miesiąca za miesiąc poprzedni (także za miesiąc, w którym nie uzyskano żadnego przychodu). Kwota ta w żaden sposób nie odzwierciedla osiąganych dochodów, a jej wysokość ustalana jest na podstawie m.in.:
- – rodzaju oraz zakresu prowadzenia działalności,
- – liczby mieszkańców i wielkości miejscowości, w której ma być prowadzona dana działalność,
- – liczby pracowników.
Wybór karty podatkowej jako sposobu rozliczania się z US, zwalnia przedsiębiorcę z obowiązku prowadzenia ksiąg, a także składania comiesięcznych zeznań podatkowych. Nie oznacza to jednak zwolnienia z obowiązku złożenia rocznej deklaracji na formularzu PIT-16A do 31 stycznia, w którym należy wykazać zapłacone i odliczone od karty podatkowej w poszczególnych miesiącach składki zdrowotne.
Kto może skorzystać z karty podatkowej?
Ta forma opodatkowania przeznaczona jest dla osób spełniających warunki wymienione szczegółowo w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym. W myśl artykułu 23 tej ustawy z karty podatkowej mogą skorzystać podatnicy prowadzący działalność na terenie Rzeczypospolitej Polski, którzy:
- – nie prowadzą działalności związanej z towarami objętymi akcyzą,
- – nie korzystają z usług osób, które nie są u nich zatrudnione w oparciu o umowę o pracę,
- – nie prowadzą innej, dodatkowej działalności gospodarczej.
Co więcej, kartę podatkową można stosować do rozliczania tylko niektórych usług. Dlatego mogą z niej skorzystać przede wszystkim rzemieślnicy, lekarze, taksówkarze, dentyści, taksówkarze, fryzjerzy, osoby udzielające korepetycji, a także zajmujące się handlem, opieką nad chorymi bądź dziećmi czy też wynajmem pokoi.
Zalety:
- – stała, zazwyczaj mała kwota opłacana co miesiąc,
- – zwolnienie z obowiązku prowadzenia jakichkolwiek ewidencji.
Wady:
- – brak możliwości założenia i prowadzenia dodatkowej działalności,
- – podatek opłacany także w miesiącach, w których nie uzyskano przychodu,
- – zakaz korzystania z usług osób niezatrudnionych na podstawie umowy o pracę,
- – ograniczone możliwości współpracy z innymi przedsiębiorstwami,
- – brak możliwości odliczenia kosztów uzyskania przychodów.
Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych
Z tej formy opodatkowania mogą skorzystać osoby fizyczne, które uzyskują przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej prowadzonej w formie spółki cywilnej lub jawnej osób fizycznych i spełniają poniższe warunki:
- – przychód z działalności prowadzonej samodzielnie nie przekroczył 250 000 euro w roku poprzedzającym rok podatkowy,
- – suma przychodów wspólników spółki z prowadzonej działalności w ramach tej spółki nie przekroczyła 250 000 euro w roku poprzedzającym rok podatkowy.
W tym przypadku stawka podatku wyliczana jest procentowo od osiągniętego przychodu. Stawki te różnią się dla poszczególnych działalności, przykładowo:
- – 2% – sprzedaż przetworzonych produktów zwierzęcych i roślinnych z własnego chowu lub hodowli,
- – 3% – działalność usługowa w handlu,
- – 5,5% – roboty budowlane, działalność wytwórcza, sprzedaż jednorazowych biletów komunikacji miejskiej,
- – 8,5% – działalność gastronomiczna, przychody z tytułu najmu czy dzierżawy, prowadzenie przedszkoli,
- – 17% – handel hurtowy, usługi hotelarskie, wynajem samochodów osobowych, usługi fotograficzne,
- – 20% – wolne zawody (lekarz, dentysta, nauczyciel, tłumacz, pielęgniarka, weterynarz).
Kwotę należnego podatku należy co miesiąc obliczać na podstawie uzyskanego przychodu i wpłacać do US do 20 dnia miesiąca (za miesiąc poprzedni). Co istotne, podatku nie opłaca się za miesiąc, w którym nie uzyskano żadnego przychodu.
Zalety:
- – atrakcyjne stawki opodatkowania dla większości przedsiębiorców,
- – zapłata podatku jedynie za miesiące, w których osiągnięto przychód.
Wady:
- – pozbawienie możliwości preferencyjnego rozliczania się wspólnie z małżonkiem,
- – brak możliwości odliczenia kosztów uzyskania przychodów,
- – wymóg prowadzenia uproszczonej księgowości.